فلئش‌موبFleşmob - حیکایه
بو دبی نصیر گتیرمیشدی فاکولته‌یه. اولجه اؤز قروپ‌لاریندا یایمیشدی. حیاتینی اینتئرنئته خرجلدییینه گؤره، نصیرین بوتون یئنی‌لیک‌لردن خبری واردی. بیر گون ده گلیب اوشاق‌لارا دئدی، “فلئش‌موب” دئییلن تزه بیر زاد وار. بس هامی قفیل‌دن هئچ کیمین گؤزلمه‌دییی بیر ایش گؤرور. 2-3 دقیقه‌لیک. سونرا دا هئچ نه اولمامیش کیمی ایشینه داوام ائدیر. وسسالام. ماراق‌لی گلدی اوشاق‌لارا. مطلق سیناماق لازیم ایدی.
“کونستیتوسیا[آنایاسا] حقوقو” درسین‌دن باشلادی‌لار. هامی‌لیقلا درسه گئجیکدی‌لر. دوز 5 دقیقه. همیشه ساغ قاشی بیر بارماق یوخاریدا اولان معلمه قئیزلنیب[آجیقلانیب] درحال دئکانلیغا[رئیس دفترینه] خبر وئرمه‌یه گئتدی. پیللکه‌نین باشیندا ییغیشیب گؤزله‌ییردی‌لر. قادین‌ین گئتدییینی گؤروب قاچا‌راق اؤزلرینی زالا سالدی‌لار. چوخ گؤزلمه‌دی‌لر. دئکان معاونی یوبانما‌دان اؤزونو حادثه یئرینه چاتدیردی. هامی آودیتوریادا[تامشاچی زالیندا] ایدی. معلمه دئمه‌یه سؤز تاپمیردی.
- ...ائ..ائ‌ائ...ایکی دقیقه اول بورادا هئچ کیم یوخ ایدی... – حس اولونوردو، او اؤز دئدییینه ائله ده چوخ اینانمیر.
دئکان معاونی باشینی بولاییب زال‌دان چیخدی. چیخارکن طلبه‌لره شوبهه‌لی-شوبهه‌لی باخماغی دا اونوتمادی. گله‌جک حقوقشوناسلار[حقوقچولار] ایلک رول‌لارینی اعلا اوینادیلار. جدی دایانیب قویروق اله وئرمه‌دی‌لر.
ایکی گون سونرا باشقا بیر قروپدا همین معلمه‌نین باشینا عینی احوالات گلدی. یئنه دئکان معاونی گلدی، یئنه طلبه‌لر یئرلرینده اوتورموشدولار. او، یئنه باشینی بولاییب چیخدی. طلبه‌لر یئنه گولمه‌دی‌لر. معلمه ایسه بیرهفته‌لیک مأذونیت[مرخصی] گؤتوردو. قادین عمل‌لی-باش‌لی اؤزون‌دن شوبهه‌یه دوشموشدو. اونسوز دا بئله حالدا “کونستیتوسیا حقوقو”نون بیر قپیک‌لیک قیمتی یوخ ایدی. بیر ایش واردی کی، بو زال دهلیزین کونجونده یئرلشدیگین‌دن، قروپ قاچماغا یئر تاپماییب تاختا ماسا‌لارین آلتیندا گیزلنمه‌لی اولموشدو.
آرتیق بوتون فاکولته‌ده قئیری-آدی حادثه‌لرین باش وئرمه‌سی آدی حالا چئوریلمیشدی. حقوقشوناس‌لیق فاکولته‌سی لاپ اؤلکه‌نین حقوق سیستئمینه اوخشاماغا باشلامیشدی – ایت ییه‌سینی تانیمیردی، ییه‌سی ده ایتینی. گاه تنفس بیتن کیمی بوتون کافه‌درا‌لارین قاپی‌سی عینی واختدا باغلانیر، گاه اوغلان‌لار عینی کؤینک گئیینیر، گاه دا قیزلار ساچ‌لارینی عینی جور ییغیردی‌لار. معلم‌لری اؤتن درس محض فیلان محاضره‌نی[درس وئرمه‌یی] دینله‌دیک‌لرینه ایناندیرماق ایسه آرتیق فلئش‌موب‌لوق‌دان چیخمیشدی. بونا گؤره ده، بیر گون فلئش‌موب تشکیلاتچی‌لاری قرارا گلدی‌لر، داها فاکولته‌ده داوام ائتمه‌سین‌لر، زیبیلی چیخا‌جاق. ترس کیمی “حقوق”دا چیخان زیبیلین اییی بوتون دونیایا یاییلیردی.
گون‌لرین بیرینده نصیر اینترنت‌دن یوخ، فاکولته‌دن خبر گتیردی. او، معتبر منبع‌لردن اؤیرنمیشدی، اونیوئرسیتئت[بیلیم‌یوردو] طلبه[اؤیرنجی] همکارلاری[آرخاداشلاری] کومیته‌سی‌نین صدری شیمشک فاکولته طلبه همکارلاری‌نین صدری سلیمی اینجی‌دیر. سلیم چوخ یاخشی اوغلان ایدی. ساوادی دا اؤز یئرینده. آدامی-زادی اولمادیغین‌دان بو قاریشیق حقوق عالمینده باشینی بیرتهر ساخلاییردی. اودور کی، اونو مدافعه ائتمک هر بیر وجدان‌لی طلبه‌نین اینسان‌لیق بورجو ساییلمالییدی. بئله‌لیکله، بیر نئچه نفر فلئش‌موب اوستاسی اولجه سلیمین یانینا گئتدی. او دا اصل جنگاور کیمی حرکت ائتدی – شیمشیی ساتمادی. گؤروشمک نؤوبه‌سی شیمشه‌یه چاتمیشدی دئمک. اوغلان‌لار درس‌دن سونرا ییغیشیب گئتدی‌لر شیمشیین کابینئتینه. شیمشک اؤز بؤیوک ماساسینین آرخاسیندا اوتوروب نوت‌بوک‌دا نه ایسه یازیردی. سلام-کلام‌دان سونرا اوشاق‌لار دئدی‌لر، گل، گئدک، بیر چای ایچک. شیمشه‌یین اوزو گولدو - بئله دعوت‌لری سئویردی. اونو “گؤرمه‌یه” گلن آز اولموردو. آیاغا قالخماق ایسته‌یرکن، نصیر دیلینی دینج ساخلامادی:
- چوخ شیشمیسن دئین، آیاغا دوراممیرسان.
شیمشک سؤزدن آلینسا دا، جاواب وئرمه‌دی. “حقوق”دا اوخویان‌لارین چوخو “دایدای”لی اولدوغون‌دان اونلارلا احتیاط‌لی داوراناردی. سؤزو زارافاتا سالماق ایسته‌دی:
- اشی، بیز ائله دده-بابا‌دان بئله یومرویوق – دئدی.
- اوندا هئچ اذیت چکیب قالخما، سؤزوموزو دئیک، گئدک، سن ده اوتور جدی ایشلرله مشغول اول، چای‌خانادا واخت کئچیرمک آوارا ایشیدی – موسا بونو دئییب، قاباغا دوردو.
- بویورون، گؤرک – شیمشک ناراحات اولماغا باشلامیشدی.
- بیزیم اوشاقلا، سلیمی دئییرم، ایشین یوخدو. گول کیمی ایشله‌ییر، پلاکات‌لارینیزی دا یاپیشدیریر، بیلئط‌لرینیزی ده ساتیر. دای نه لازیمدی سیزه؟
شیمشک اؤزونه گلدی بیر آز. سلیمین هر هانسی بیر طرف‌دن “قورخولو” اولمادیغینی چوخ‌دان اؤیرنمیشدی. اونا گؤره ده برک گئتمه‌یه باشلادی.
- ناراضی‌ییقسا، دئمک بیر شئی وار دا.
- دئ گؤرک، او بیر شئیی – نصیرین حوصه‌له‌سی دارالیردی.
- دوز 2 دفعه چوخ واجیب ایجلاسدا فاکولته طلبه‌لری‌نین ایشتیراکینی تامین ائتمه‌ییب.
اوغلان‌لار “چوخ واجیب ایجلاس”ین نه اولدوغونو یاخشی بیلیردی‌لر. سلیم اوزویومشاق اولدوغون‌دان فاکولته‌نی ییغیب هانسیسا معنا‌سیز پولیتولوقلا[سیاستچی‌له] و هانسیسا خاریجی قوناقلا گؤروشه تؤکه بیلمه‌میشدی. سلیمده گوناه یوخ ایدی کی. شخصاً موسا اؤزو سلیمین سؤزونو آغزیندا قویموشدو:
- من او یومورتاباش پولیتولوق‌دان چوخ بیلیرم. نییه گئدیب اونا واخت صرف ائلمه‌لییم کی؟
سلیم اونون حاق‌لی اولدوغونو بیلیردی. آما یئنه ده خاطیرلاتماغی واجیب سایدی:
- نئینیم ائ، تاپشیریب‌لار دا، موسا..
- کیم؟ شیما؟ اونا من‌دن سلام دئ. دئنن، چوخ چاخماسین.
صحبت بونونلا بیتمیشدی و پولیتولوقلا گؤروشه بوتون فاکولته‌دن یالنیز سلیمی سئون قیز اؤز رفیقه‌لریله گئتمیشدی. سلیمین یانیندا اوتورماق اوچون...
موسا بو اpوالاتی خاطیرلاییب گولومسه‌دی. شیمشه‌یین گؤزلری‌نین ایچینه باخیب دئدی:
- شیمشک، اوغلوم، بئله واجیب گؤروش‌لره “فیزفاک”دان، “مئخمات”دان، بیولوگیا‌دان-زاددان ییغ آپار اوشاغی، ثاواب ایش گؤر، قوی، عؤمورلرینده بیر دفعه جان‌لی پولیتولوق گؤرسون‌لر. بیز بئله پولیتولوق‌لاری پولیتولوق سایساق، اوندا گرک سنی بو “وید-فاسون”لا مودئل اعلان ائدک. صحبت بیتدی. بیر کرئسلو[صندلی] وئریب‌لر سنه، اؤزونو بؤیوک آدام سایما، هله تئزدیر.
گله‌جک حقوقشوناسلار هره اؤز پایینا شیمشه‌یه ترس-ترس باخیب اوتاق‌دان چیخدی‌لار. شیمشک یئرین‌دن زورلا دوروب اونلارین آرخاسینجا قیشقیردی. اونون نه قیشقیرماسی حاقیندا بیر آز سونرا...
- 91! ...
نؤوبتی 91-جی داها حاضرلیق‌لی ایدی. بلکه ده قیز ایدی، اوندان. آلقیش‌لارا باش ایمکله جاواب وئردی. اؤز دؤنر و آیران هدیه‌سینی 2 عدد “ژاله” شیره‌سی‌له اوزلدیب کافه‌‌دن چیخدی. ایچه‌ری‌نین اوغولتوسو بیر مدت سنگیمه‌دی. سونرا آرا ساکیت‌لشدی، هامی یاریمچیق صحبتینه داوام ائتمه‌یه باشلادی. فلئش‌موب قروپونون یئنی عضوو واحید ایسه بوتون گوجونو توپلاییب بو گون سونونجو دفعه “91” دئیجیی دقیقنی گؤزلییردی.
- ...23! ...69! ...78! ...85! ...91!
واحید سونونجو “91”ی سون نفس‌دکی سون سؤز کیمی دئدی. آرتیق ال چالان‌لارین سایی چوخالمیشدی. نه باش وئردییی‌نین فرقینه وارمایان‌لار دا بو اویوندا ایشتیراک ائدیردی‌لر. هامی سونونجو “91”ی آیاق اوسته آلقیشلادی. موساگیل همیشه‌کی کیمی داها آکتیو ایدی‌لر. طلبه‌لر ساکیتلشیب یئرلرینه اه‌یلشن‌دن سونرا ایچه‌ری گیرن شیشمان اوغلانین باشینی بولایا-بولایا: “ایندیکی جاوان‌لاردا قالماییب ها” - دئمه‌سینه خئیلی گولدولر. بو دفعه یونگول آلقیش‌لارلا اونو کافه بارینا قدر اؤتوردولر. تکجه حقوقشوناس‌لارین ماساسی سوسوردو. اونلارین چاشقین باخیش‌لاری آلتیندا شیمشک 91-جی‌لیک هدیه‌سین‌دن ایمتینا ائتدی. بیر دنه قازلی سو آلیب قاضی-قاضی کافه‌‌دن چیخدی.
...او گون شیمشک موساگیلین آرخاسینجا قیشقیریب دئمیشدی، منیمله بئله دانیشمایین، واخت گله‌جک، من ایچه‌ری گیرنده هامینیز آیاغا دوروب ال چالا‌جاق‌سیز!
***
آچیقلاما:
1. فلئش‌موبFleşmob؛ اینگلیسجه، Flash mob – فلاش[آن/آنی پاریلتی] موب[کوتله/جمع]، "آنی توپ‌لانان کوتله"، "توپلومون پاریلتی‌سی")—کوتله‌وی بیر قروپ گنج‌ین ("موببئرلر") آنی صورتده اول‌دن دانیشیلان یئرده توپلاشا‌راق، کوتله‌وی آکسیا[تپکی/عکس العمل] کئچیرمه‌سی، دانیشیلان حرکتین ائدیلمه‌سی و همین یئردن تئز آیریلما‌لاری. فلئش‌موب اینتئرنئت حادثه‌سی اولدوغو اوچون، ایشتیراکچی‌لار فلئش‌موبون کئچیریله‌جه‌یی زامان ایله مکان باره‌ده اولجه‌دن اینتئرنئت واسطه‌سی ایله معلوماتی آلیرلار.
2. Jalə İsmayıl
