ویجدان/حیکایه‌جیک
لویجی‌نین قاندیرماغا چالیشدی‌لار، بونو ائلمه‌یه ایختیاری یوخدور، هارا یوللاسا‌لار اورا گئتمه‌لی، یالنیز اورداکی‌لاری اؤلدورمه‌لی‌دیر. آلبئرتو حاقیندا ایسه هئچ کیمین بیلگیسی یوخویدو.
“منه باخین”، - لویجی یئنه ایسرار ائله‌دی: “گؤرورم سیزه باش وئرن‌لری دانیشما‌لییام. بو آلبئرتو دوغرودان دا اوغراش[قورومساق] آدامدی، اونا قارشی دؤیوشمکله یاخشی ایش گؤرورسوز”.
اما یولداش‌لاری اونو دینلمک ایستمه‌دی. لویجی ده سؤز قانان آدام دئییلدی، دیرشدی: “عذر ایسته‌ییرم، هانسی دوشمنی اؤلدورمه‌ییم سیزین وئجینیزه اولمایا بیلر، آما آلبئرتونو یوخ، بیر باشقاسینی اؤلدورسم، چوخ پیس اولارام”.
یولداش‌لاری‌نین صبری توکندی. اونلاردان بیری لویجی‌یه محاربه‌نین نه اولدوغونو، کئفی ایستدییی آدامی اؤلدورمک ایختیاری‌نین اولمادیغینی اوزون-اوزون باشا سالدی.
لویجی اعتراض ائله‌دی: “ائله‌دیرسه، اوندا من یوخام!”
“وارسان و اولا‌جاقسان!” – یولداش‌لاری اوستونه قیشقیردی. “ایره‌لی مارش! بیر-ایکی، بیر–یکی...”، - بئله‌لیکله لویجی‌نی محاربه‌یه یوللادی‌لار.
خوشبخت دئییلدی لویجی، آلبئرتویا یا دا عائله‌سین‌دن کیمه‌سه توش گلر دئیه قاباغینا چیخانی گوللـه‌له‌ییردی. اؤلدوردویو هر آداما گؤره اونا مئدال وئریردی‌لر، آما لویجی یئنه ده خوشبخت اولا بیلمیردی. “اگر آلبئرتونو اؤلدوره بیلمه‌سم”، - دوشونوردو: “بو قدر آدامی بوش یئره اؤلدورموش اولاجام”. اؤزونو پیس حس ائدیردی. هله ده اونا چئشیت-چئشیت[نؤوبه‌نؤو] مئدال‌لار وئریردی‌لر – قیزیل، گوموش...
لویجی گؤتور-قوی ائدیردی: “بو گون بیر-ایکی‌سینی اؤلدوره‌رم، صاباح بیر نئچه‌سینی، ان آخیردا سای‌لاری آزا‌لار و بو اجلافین دا نؤوبه‌سی موطلق گلیب چاتار”.
آما لویجی آلبئرتونو تاپا بیلمه‌میش دوشمن تسلیم اولدو.
لویجی هئچ نه‌دن او قدر اینسانی اؤلدوردویونه گؤره اؤزونو چوخ پیس حس ائدیردی. ایندی باریش[صولح] دؤورویدو. آلدیغی بوتون مئدال‌لاری چانتاسینا دولدوروب دوشمن اؤلکه‌ده اؤلن‌لرین آرواد-اوشاغینا، یاخین‌لارینا پایلاییردی. بئله گون‌لرین بیرینده آلبئرتویلا قارشی‌لاشدی. “هه، آخیر کی، الیمه کئچدین، گئج اولسون، گوج اولسون”، - دئییب آلبئرتونو اؤلدوردو. لویجی‌نی درحال حبس ائتدی‌لر. جینایتی ثبوتا یئتیریلدی و اونو اعدام ائله‌دیلر...
محکمه‌ده ویجدانی‌نین سسینی دینلدییینی دفعه‌لرله تکرار ائتمیشدیسه ده، هئچ کیم اونا اینانمامیشدی.
چئویردی: جاوید رمضان‌لی
* Italo calvino
