آشیق قوربان لا دانیشیغیمیزدا: آشیق سؤزو ائلین سؤزودور
آشیق قوربان لا دانیشیغیمیزدا:
آشیق سؤزو ائلین سؤزودور
آشیق موسیقی سینه یئنیدن باخمالیییق
آشیق موسیقی سی نین زحمت چكن لریندن بیری اولان، آشیق قوربان لا موصاحیبه ایسته دییمیز زامان، صمیمیت له بیزی اؤز ائوینه دعوت ائتدی و اورك سؤزلرینی سیز عزیز اوخوجولاریمیزا چاتدیرماق اوچون، بیزله پایلاشدی. آشیق قوربان غربی آذربایجانین ده یرلی آشیق لاریندان ساییلیر، بو اوستاندا دونیایا گؤز آچماسادا، ایستر- ایسته مز بو اوستانین آدینا مقام لار قازانیب ده یرلی ایشلر ائدیب دیر، بونلاردان:
75- نجی ایلده «ساری تئل» آشیقلار قروپونون یاراتماسی
80،79 و 81 – نجی ایللرده ایرانین رادیو – تلویزیون مركزلرینین موسیقی ایشلرینده بیرینجی یئری توتماسی
82 – نجی ایل توركیه نین آنكارا شهرینده اورمیه و تبریز صنعتچی لری ایله اوچ گونلوك كنسرتین ایجراسی
2007 – نجی ایل باكی شهرینده بئشینجی اولوسلار آراسی موسیقی سمینارینا قاتیلماسی
2008 – نجی ایلده قیبریس ده سازلی – سؤزلو چیخیش
2009 – نجو ایلده توركیه ده، آشیقلار یاریشماسیندا 17- دی اؤلكه نین ایچینده، ایكینجیلیك مقامینین اله گتیرمه سی
2010 – نجو ایلده دانماركدا آنا دیلی اوچون مراسیمه قاتیلماسی
- سؤال: آشیق، دئمك اولار سیزی چوخلاری تانیر، آمما بیرداها اؤزونوزو اوخوجولاریمیزا تانیتدیرین لوتفن؟
من آشیق قوربان پور ولی علیار، 1348 – نجی گونش ایلینده مؤحتشم قاراداغین دیزمار ماحالینین علیار كندینده آنادان اولموشام، 12 یاشیما كیمین اورادا یاشامیشام و سونرا 1363- نجو ایلده عاییله وی اورمیه یه كؤچوب گلمیشیك.
- سؤال: بو صنعتی هاردان و نئجه باشلادیز، اوستادلارینیز كیملر اولوبلار؟
من اوشاقلیقدان اوخویاردیم، همده منیم آتامدا آشیقییدی و یاخشی سسی وارییدی، پئشه كار (حرفه ای) دئییلدی آمما یاخشی اوخویاردی و اؤزللیكله قاراباغ شیكسته سین یاخشی ایفا ائدردی و اوردا اولان نئچه پارا كندده هله ده آدی دئییلر و دئمك اولار منیم ایلك اوستادیم آتام اولوبدور، او زامانلار منیده مجلیس لرده اوخوداردیلار و منده ائل ماهنیلارین اوخویاردیم و سونرا اورمیه یه گلدیك، او زاماندا هئچ یئرده كیلاس یوخویدو و سونرا خیدمته گئتدیم، بیر گون مورخصی یه گلنده گؤردوم آشیقلار قهوه خانالاردا اوخویورلار، منده ائوه گئتمك یئرینه قهوه خانایا گئتدیم و آشیق لارا قولاق آسدیم.
خیدمتدن قورتولاندان سونرا، بیر ساز باغلاتیم و اؤیرنمه یه باشلادیم، آلتی آی اوستا تاپا بیلمه دیم و سازی كؤكسوز چالدیم، نئچه واختدان سونرا بیر اوستا تاپدیم و سازین پرده لرینی اؤیرندیم و یاواش- یاواش نئچه اوستا یانیندا چئشیتلی (مختلف) پرده لر اؤیرندیم، آشیق لیغا چوخ علاقه م اولدوغو اوچون اوستالار دئیه نی تئز اؤیرنیردیم، سونرالار تبریزده رحمتلیك اوستاد سلیمی نین یانیندا، مهندیس گنجه ای آدیندا بیر اوستاددان سازی دوزگون اؤیرندیم و سونرا اوستاد فرشید جهاندیده دن سازی بیلیمسل (علمی) اولاراق اؤیرندیم و باشقا چوخلو اوستادلاردا منیم ساز اؤیرنممده اولوبلار.
1370 دن آشیق لیغی پئشه كار اولاراق باشلامیشام و ایندی ده، اون ایلدن چوخدو » ماهور« آدلی مؤسسه ده آشیق كیلاسلاریم وار و علاقه سی اولانلار بورایا گلیب بیلیمسل اولاراق آشیقلیق اؤیره نیرلر.
- سؤال: آشیق صنعتینینین دورومونو (موقعیت ین) نئجه گؤروسونوز؟
آشیق صنعتی دونیادا فولكلور صنعتی دیر و هر یئرده فولكلوریك صنعتینه ده بودجه آییریرلار و بیزیم اؤلكه ده ده گرك بو ایش گؤرونسون و بو ایشله یئنی هاوالار یارانار. بو صنعت تبلیغ اولوب تانیتدیریلمالیدیر و گرك گئنیش كوتله (مردم) تانیسین و تكجه آشیغین اؤز یاخینلاری، قوهوم لاری و دوستلاری تانیماقلا آشیق صنعتی دیری قالماز و گرك شهر مدنیتینه قاتیلسین، بو صنعت معنوی بیر صنعت دیر و تانینمالیدیر. تبلیغات اولونورسا من بو صنعتین گله جه یینی یاخشی گؤرورم.
- سؤال: اوستانیمیزدا و اورمیه نین اؤزونده بو صنعت نجور یاشانیر؟
غربی آذربایجاندا و یا اورمیه نین اؤزونده بو صنعت قهوه خانالاردا وار، اورمیه ده، اورمو آشیق هاوالاری چالینیر، آمما بوتونلوكده بو اوستاندا بو صنعت یاد اولوب، توتالیم اورمیه نین اؤزونده 3 قهوه خانادا آشیق موسیقی سی چالینیر و اورا گلن ثابیت موشتریلرین سایی 150 نفر اولسون، بوجور بؤیوك شهره 150 نفر بیرزاد دئییل و هئچ ساییلیر و گرك غربی آذربایجاندا بو صنعت تانینسین و تبلیغ اولونسون و گنج لری بو یولا علاقه ائتدیرك و بونون یانیندا همده آشیق صنعتین چاغداش لاتدیراق (معاصر لشدیرك) و نوتا كؤچورك.
- سؤال: یاخین زامانلاردا اورمیه ده بیر آشیق درنه یی (انجمنی) آچیلیب اورانین ائتگیسی (تأثیری) نه قدر اولا بیلر و اورانی نئجه گؤرورسونوز؟
اورانی آچماق چوخ یاخشی ایشلردن بیرییدی، آشیق لارا كارت وئریلیب، اوردا آشیق لار تانینیر و دئمك اولار رسمی بیر یئردیر، آمما قهوه خانالار بوجور دئییل. اورا عاییله لر ده قاتیلا بیلیر، آشیق لار چالیر، اوخویور و هردنده تنقید ده اولونور، اوردا هفته ده ایكی آشیق اوخویور، البته غربی آذربایجانین چئشیتلی شهرلریندنده قوناغیمیز اولور و آشیقلار اورا دعوت اولورلار.
- سؤال: قاتیلدیغینیز فئستیواللاردان و گتیردیگینیز مقاملاردان دئیین؟
من اوچ سئری ایران رادیو- تلویزیون فئستیواللاریندا مقام گتیرمیشم، تقریبا 79، 80 و 81 – نجی ایللرینده اوچ ایل دالبادال مختلف عونوانلاردا بیرینجی اولموشام، سونرالار، آذربایجاندا بیر سئمینارا چاغیریلمیشام و آشیق مكتب لرینین ایضاحین آپارمیشدیم، توركیه ده اوچ گونلوك بیر كنسئرته گئتمیشم و باشقا یئرلرده اولوبلار و 2009 – نجو ایلده توركیه ده اون یئددی اؤلكه دن قاتیلان آشیق لار فئستیوالیندا ایكینجی اولموشام.
- سؤال: آشیق هاوارلاریندا یازیرسیزمی؟
چوخلاری بو ایشی گؤرور، مثلن آشیق چنگیز مهدی پور آشیق صنعتی نی نوتا كؤچورور و بو ایشین هله ده داوامی وار، من اؤزومده قاباقجالار كندیمیز آدیندا بیر كیتاب چاپا وئرمیشم و اؤز شعرلریمی یازمیشام، آشیق صنعتی اوچون بیلیمسل (علمی) بیر ایشده حاضیرلاییرام و اینشاللاه گله جكده چاپا وئره جه یم.
- سؤال: غربی آذربایجان دا آشیق موسیقی سی اوچون پئشه كار ساز باغلایاندا وارمی؟
بو ایش اورمیه ده، خوی و اوستانین باشقا شهرلرینده ده گؤرونور، آمما اوستانیمیزدا پئشه كار اولاراق بو ایشی گؤرن یوخدور و پئشه كار سازی آلماق اوچون تبریزه یوخسا باكی یا گئتمه لیییك.
- سؤال: سون سؤزونوز و اوره یینیزده اولان هر نه وار بویورون؟
آشیغین سؤزو ائلین سؤزودور و بو سؤزلر اؤزوموز اوچون دئییل، منجه آشیق موسیقی سینه یئنیدن باخمالیییق و بو قونودا مطالعه ائتمه لییك، بونون گؤزلیگینه، معنوی اولدوغونا یئنیدن باخاق، بیزیم كوتله میزین هرنه دری ، اورك سؤزو وار بو آشیق موسیقی سینده دیر و بونا گؤره آشیق صنعتین دیری ساخلامالییق. سونوندا بوتون اوستادلاریمدان و اؤزللیكله آشیق موسیقی سینه یئنیلیك گتیرن و دونیایا تانیتدیران آشیقلاردان، نمونه اوچون چنگیز مهدی پور،عمران حیدری، حسین اسدی، اوستاد گنجه ای و... تشككور ائدیرم و سیزه ده آشیق موسیقی سینی یوخلادیغینیز اوچون تشككورومو بیلدیریرم.
دانیشیغی آپاران: حسین واحدی
اورمیه نین اسكی تپه سی: گؤی تپه
اورمیه نین اسكی تپه سی: گؤی تپه
اورمیه ایرانین آذربایجان بؤلگه سینین اسكی و تاریخی شهرلریندن ساییلیر. بو شهرین قیراغیندا اولان چوخلوجا تاریخی آبیده لر و اسكی لی تپه لر (آلتی مین ایللیك) بو سؤزو قبول ائتدیریر. گؤی تپه اورمیه نین قوزئی دوغوسونون 6 كیلومئترلییینده یئر توتوبدور.
گؤی تپه اورمونون اسكی تپه لرینین ان آدلیملاریندان ، زنگین ایزلرلره دولودور و آذربایجانین فخر ائدیجی ایلایینین(تاریخینین) گؤسته ریجیسیدیر. 1948نجی دوغوش (میلادی) ایلینین قازینتیلاریندان اؤنجه اینگیلیس لیلر بو اسكی لی بؤلگه ده 1313 نجو گونش(شمسی) ایلینده بیر لؤوحه اوستونده ناخیشلی قیلقمیش شكیلین اله گتیردیلر. بو بؤلگه دن اسكی تانریلارلا ناخشیلی اولان استوانه لرده تاپیلیبدیر.
«بورتون براون» اینگیلیسلی قازینتیجیلارین باشچیسی اؤز آراشدیرمالارینی «آذربایجان قازینتیلاری» آدلی عونوانلا 1948 و 1951 ایلینده لندن ده یایینلامیش و آذربایجان و گؤی تپه تمددونون بئله ایضاح ائدیب دیر:
" گؤی تپه نین یئددی قاتی (طبقه سی) واردیر، بو قاتلارین ان اسكی سی د.ق(دوغوشدان قاباق) 4نجو مین ایللییه(6 مین ایل بوندان اؤنجه یه) قاییدیر.بو قاتدا چین-چین ائولر،قیرمیزی ساخسی قطعه لر وناخیشسیز بوز ساخسیلار، آچیق ساری بویادا ساده هندسه خطلرله-قهوه رنگینده-، میس و داشدان اولان آراجلار واردیر.
آلتینجی قات: دوغوش دان (میلاددان) اؤنجه اوچونجو مین ایللیكدن، دوغوشدان اؤنجه بیرینجی مین ایللییه دك قاییدیر. داشلی خیم لی(فنداسیون) و پالچیق دان اولان آبیده لر، كوره ده بیشمیش و ایكی بویالی و ناخیشلی ساخسیلار قهوه رنگلی و قیرمیزی – قارا بویالی مركب هندسه ناخیشلارلا – قطعه لر بو قاتداندیر. بو قات دا میسدن اولان آراجلار بوللوقجا گؤرونور.بو تمددون داش دئورینه و دوغو آنادولونون میسی نه و آرازین قوزئیینده كی آذربایجان لا ان چوخ باغلیلیغی واردیر.
بئشینجی قات: بو قاتین ساخسیلاری بوز ، گاهدان قارا و هامیساللیقلا(عموما) سورتولموشدورلر(صیقل وئریلمیشدیر).بورادان قاباریقلی (برجسته) ناخیشلارلا اولان ساخسی تاپیلیبدبر، بو ساخسی آنادولو و آرازین قوزئیینده كی آذربایجان تمددونلارینا بنزری چوخدور.
دؤردونجو قات : قارا بویادا و سورتولو و ناخیشسیز اولان ساخسیلار واردیر.
اوچونجو قات: بورادا بیرینجی اینسانلارین قبیرلری و آذربایجانلیلارین آتا- بابالارینین جومجومه لری واردیر، بو قبیرلردن تاپیلان ساخسیدان اولان قطعه لر قیرمیزی بویادا و بعضی لری ایسه الوان سیز ناخیشلاری و بئشینجی قاتین ساخسیلارینا اوخشاری واردیر.
ایكینجی قات: دوغوشدان اؤنجه 1200 و 1500 ایللرینه قاییدیر،سورتولو(صیقلی) قارا و بوز بویادا ناخیشسیز ساخسیلارلا دولودور.بونلار آنادولونون هیتیت ساخسیلارینا اوخشاییر.
بیرینجی قات: بو قاتدا قیرمیزی و بوز بویالاریندا سورتولموش ساخسیدان اولان قاب – قاجاقلار واردیر.بونلارین اوستونده حئیوانلار دسته لرینده شكیللر چكیلیبدیر. بو قاب - قاجاقلار حسنلی تپه سینده تاپیلان قاب - قاجاقلارا بنزه ییرلر. گؤی تپه نین اوستونده یونولموش داشلار دا واردیر.بو یونولمو داشلاردا ، حئیوان ناخشلاری (اؤرنك اوچون قوچ و قافلان) واردیر.بونلار دوغوشدان قاباق ایكینجی مین ایللییین سونلارینا و بیرینجی مین ایللییین ایلك لریندندیرلر.بو داشلار آنادولونون اسكی لی یونولموش هیتیت داشلارینا بنزری چوخدور."
حاضیرلایان: حسین واحدی
