برخی اسامی قدیمی و اصیل محلات اورمیه
برخی اسامی قدیمی و اصیل محلات اورمیه
گردآوری: حسین واحدی
شهر تاریخی و توریستی اورمیه، مرکز استان آذربایجان غربی، در کنار دریاچه شور اورمیه قرار گرفته است. مطالعه اسامی قدیمی مکانها و محلات مختلف این شهر میتواند برای هر شهروندی جالب بوده و آشنایی با نامهای قدیمی مکانهای مختلف شهر خود، باعث علاقهمندی بیشتر به مطالعه تاریخ شهرش باشد. تاریخی که سراسرش افتخار و سربلندی است. چه در برابر اشرار و چه در برابر بیگانگان. اورمیه مردمانی دارد که مهمان نوزای شان زبانزد همه مردم ایران میباشد. این شهر سرسبز دیار آذربایجان، نیاز دارد تا بهتر و بیشتر مورد مطالعه قرار بگیرد و نیز در انتخاب اسامی جدید برای نامگذاری مناطق و محلات جدید به مشاهیر و نام آوران این شهر بهای بیشتری داده شود.
در این نوشته کوتاه سعی بر آن داشتهام تا برخی از اسامی قدیمی داخل شهر اورمیه را گردآوری نمایم تا جرقهای باشد برای مطالعه و تحقیق بیشتر در این راستا، برای علاقهمندان به فرهنگ و تاریخ و جغرافیای این مرزو بوم.
یاریم منه قوناق گلهجک
یاریم منه قوناق گلهجک
یازار: حسین واحدی
آیایشیغی، سوپورگهچینین قیوریلمیش، اوزونو تومارلاییردی. کوچه ده ائولرین یوخو چیراقلاری بالالارین دؤورهسینه ییغیب، ناغیل دئییردی.
سوپورگهچی، سوپورگهسینین خیش... خیش... خیش... سسی ایله، کوچهنی پارلادارکن. اؤز عالمینده زومزومه ائدیردی:
کوچهلره سو سهپمیشم،
کوچهلره سو سهپمیشم،
یار گلنده توز اولماسین،
یار گلنده توز اولماسین...
او، هر جمعهآخشامی، سئوگیلیسی قوناق گلهجکدیر دئیه، کوچهلره سو سهپیب، عشق ایله تمیزلهییردی.
کوچه قاپیلارینین باشلیق لاریندان
کوچه قاپیلارینین
باشلیق لاریندان یازان: رضا همراز لاپ ایندی
کی کیمی یادیمدا دیر . ان آزی اوتوز – اوتوز بئش ایل بوندان قاباق بیزیم آتا –
بابا محله میز اولان دوچی ده کوچه لر اوزون اولوب آنجاق دربند لر ده ائله اوندان
بیر آز قیسا اولوب ؛ نه ایسه بوروق – بوروق اولاردی لار . بیز اوشاقلارین اویناماق
یئریمیز ده ائله او دار – دودوک کوچه لر اولاردی . اونودا مکتبدن قایداندا یا خود
مکتبه گئتمه دن . بیزیم او دوور اویونلاریمیزین اساسین توپ ؛ پیل دسته ؛ توپ عربی
؛ بابی – بابی آدلی بیر اویون ؛ گیزلن قاچ ؛ تکر سورمه و بو کیمی لر احتوا ائدیب ؛
قیزلارین کی لاری ایسه آیاق جیزیغی ؛ قوناق – باجی و بو سیرالاردا اویونلار
اولاردی لار . همین بو اوینایب یا خود محله میزدن مکتبه یوللاناندا گاهدان گورردین
ایستر – ایسته مز گوزوم کوچه قاپیلارینین اوستونده یازیلان بیر سیرا یازیلارا
ساتاشاردی . بو یازی لارین بیر چوخو عربجه اولوب آنجاق گوزل
خط لرله بیر کاشی نین یا تابلو سایاق بیر اعلا داشلارین ایچینده یازیلاردی لار .
خط لری عمومیت له نستعلیق اولاردی کی او دورلر بیز یاشدا اولان اوشاقلارا اوخونماسی
بیر اوقدر ده راحات اولاسی دئییل دیر . بو یازی لاردان او ائوده اوتورانلارین
ایناجلارین داها آرتیق سئچمک اولا بیلردی . ((تاسف له او بویوک – بویوک
ائولر له ؛حیط لر بولدوزرلرین دمینه وئریلیب ؛ یئرلرینده ایسه دورد مرتبه ؛ بئش
مرتبه و نه بیلیم نئچه مرتبه آپارتومانلار سالینمیش ؛ تاریخیمیزین بعضی صحیفه لری
بو سایاق آرادان قالدیریلمیش لار . حله ده رحمتلی بویوک آنامین همین حیط لرده کردی
قیراقلاریندا آخشاملار چای – سماور بساطی دوشه یب دویمج تیکه لرینین دادی
داماغیمدا دی . اونلارین تاپیشیریغی ایله اکثرا ارلیک اولان قیزلار حیطی سولایب –
سوپوروب ؛ کردی دن بیر سیرا عطیرلی ریحاندان ؛ سوزودان نه بیلیم هانسی گویدن بیچیب
سونرا گردینی سولایب پالازلاری دورد بوجاق کرپیچ لرین اوستونه دوشردیلر . اورادا عمومیت لر سوفره دوشه نیب
هره بیر تیکه ده آغیزلارینا دویمج ؛ پنیر چورک ؛ خیار – بامادر و ... قویاردیلار .
خیارلاری سویاندا عطیرلریندن آدامین قوللاری بوغولاردی . بورا توپلانانلارین بیر
چوخو قوهوم – طایفا اولوب ؛ بیر چوخ واخت لار یاخین قونشو لاردا توپلاناردی لار .
خاص بیر گونلرده قادین لار سورمه یا وسمه چگیر ؛ چالیب اوخویوب ؛ قاش آلدیریب
و گاهدان آیاقلارینا یا اللرینه خنادا یاخاردی لار . کندلرین بو جمع لرینده
گلفچه لر قورولوب یوماق توخویاردی لار . بورادا بویوک تصمیم لرده توتولاردی . بیری
قیز آختاراندا اونا یاردیمچی اولوب ؛ اوغلان ائوله ندیره نده هابئله . بو توپلانتی
لارین داها گوزل مزیت لریندن یا خود فایدالاریندان هامی نین بیری بیریندن خبرلی
اولماسی اولا بیلردی . )) سوز کوچه
قاپیلارینین باشیندا گئدن یازی لاردان گئدی دی کی بو گون اونلارین نمونه لرین تاسف
له چوخ آز تاپا بیلریک . بو نودا آرتیرمالی یام کی بو یازی لارین بیر چوخونون
زمینه سینین رنگی ماوی اولاردی . بو رنگی بیز بو گون تبریزین گوزل عابیده لریندن
اولان گوی مچیدین کاشی لاریندا گوره بیله ریک . منیم یادیمدا قالان یازی لاردان
بونلاری خاطیرلایا بیلیرم . هو الفتاح
العلی العظیم هوالرزاق (
بو سوز بیر چوخ توکانلارین باشیندا یازیلاردی ) بسم الله
الرحمن الرحیم وان یکاد
الذی ... نصر من
الله النظافه من
الایمان ( بو حدیث ده داها چوخ حاماملارین گیره جک یئرلرینده ویریلاردی .) یدا... فوق
ایدیهم هو الحق الله و ...