اورمو

اورمو
آذربایجانیمین یاشیل اؤلكه سی
بؤیوك تورك ائلینین مهربان سسی
دده میز قورقودون ایستی نفسی
سنده دیر، سنده دیر ای گؤزل اورمو
گؤزللر یوردوندا سن اؤزل اورمو
گؤزللیكلرینی تانیان اولسا
زرینین محكین سینایان اولسا
تئز تانیار اونو، تانیان اولسا
گؤزللر ایچینده گؤزلدیر اورمو
اوزون بیر قصیده، غزلدیر اورمو
گؤزللیكلری بیر، ایكی، اوچ دگیل
دولودور، هئچ نهیی اونون بوش دگیل
زنگین وارلیقلاری اونون هئچ دگیل
تورك دیلین دانیشار دیلی اورمونون
اوغوزدان یارانیب ائلی اورمونون
دولاشماق ایسته سن سن بیزیم ائلی
اییلهمك ایستهسن سن بیزیم گولو
اوخوماق ایستهسن سن بیزیم دیلی
بیزیم دیل شیپ-شیرین اورمو دیلیدیر[1]
تاریخی چوخ درین اورمو دیلیدیر
بؤیوك سومئرلرین[2] یادگاریندا
نئچه آشیقلاری[3] وار كناریندا
تورك موسیقیسینین كتابلاریندا
بیر اوزون مطلبدیر اورمو آشیغی
اؤزونه مكتبدیر اورمو آشیغی
)اورمونون یوللاری دوزوم-دوزومدور
اورمو كاروانینین یوكو اوزومدور([4]
وطندیر، ایشیقلی ایكی گؤزومدور
اینجیلره بنزر اورمو اوزومو
تاباقلاری بزر اورمو اوزومو
جمعه مسجدیمیز بیزه عزیزدیر
سؤیومبت[5] بیناسی آبیدهمیزدیر
كاظمخانین داشی سودان تمیزدیر
اوُلولارا چاتیر اورمو تاریخی
دولولارا چاتیر اورمو تاریخی
نازلی چای، باراندوز، كندلری بزر
دره چای، ،شهرچای، شهری گزر
اوچ گؤزلو كؤرپویه كیم دوداق بوزر؟
صفالی، گزمهلی اورمونون بندی
گئیینیب سوزمهلی اورمونون بندی
اورمونون گؤلونه دوشن دوزلانار
اوستونده سئیریشن[6] قوشلار نازلانار
آدالاری[7] گزن قیشدا یازلانار
سولاری دوزلودور باخ اورمو گؤلو
دنیزجه سؤزلودور باخ اورمو گؤلو
باغچالاری اولار میوه یه دولو
آغاجی بار وئرر بوداق دولوسو
انسانین الینین امگیدیر بو
خونچالاری بزر اورمو آلماسی
الدن اله گزر اورمو آلماسی
گل توت باغلاریندا گزمگه دادان
آغزی شیرین اولار كیشمیشین دادان
دادلیدیر دوشابی، حالواسی بالدان
دیلی تك شیریندیر اورمو نوغولو
یاد یوخ، بو یئریندیر اورمو نوغولو
الده كی بودور، چوخ ایتمیشی واردیر
یئددیسین آختارسان یئتمیشی واردیر
بادرشبیسی وار، بیتمیشی واردیر
خاصیتلی اولار اورمو آراغی
درده درمان قیلار اورمو آراغی
بوردا وار حقیقت، حقّین جاداسی
آلپ ارتونقا[8] یوردو، زردشت اوباسی
دانیال درهسی، امامزاداسی
درویشلر مكانی اورمو داغلاری
ارمیشلر مكانی اورمو داغلاری
وطندیر، وطنه گووهنریك بیز
چون اجدادیمیزدان اوندا واردیر ایز
چؤكریك آدینین قارشیسیندا دیز
آذربایجانیمین گؤزودور اورمو
گؤزل آذربایجان سؤزودور اورمو.
بهرام اسدی
[1] آذربایجان فولكلوروندا گلیبدیر:
................
گل اوخو بیزیم دیلی
بیزیم دیل اورمو دیلی
......................
[2] یئنی تاپینتیلارا اساساً سومئرلر، اورمو منطقهسیندن كؤچموش انسانلار اولوبلار.
[3] موسیقیچیلرین آراشدیرمالارینا گؤره اورمو ساز شیوهسی سومئرلر ایله عینیدیر.
[4] دیرناق آراسینداكی بئیت شاه اسماعیل صفوی زامانیندا یاشایان آشیق قوربانیدندیر.
[5] آدینی سهگنبد یازسالار دا بو آبیدهنین آدی سؤیومبتدیر.
[6] ناز ایله اوچانلار، یئریینلر. فارسجا: خرامیدن.
[7] آدا: جزیره، یاریم آدا: شبه جزیره.
[8] توركلرین(ساكالارین) بؤیوك سركردهسی، فارس دیلینده افراسیاب آدلانیب. روایتلره گؤره آلپ ارتونقا بیر مدت كاظم داشیدا اولوبدور.

قیزیل چیر شلاله سی
قیزیل چیر شلاله سی

باتی آذربایجان، گؤزل ایرانیمیزین، آذربایجان بؤلگه سینده یقینن تایسیز بیر ال دیمز طبیعتینه صاحیب دیر. اوستانیمیزین قوزئی دن، گؤنئیینه كیمی یام- یاشیل باغلار و گؤیچك داغلار سیرالانیب لار. بو اوجا داغلارین شلاله لری اولاندا ایسه، دوغا (طبیعت) داها گؤزللـه نیر.
اوستانیمیزین گؤزل شهرلریندن بیری اولان، خوی شهرینده «قیزیل چیر» آدلی بیر شلاله ده بو گؤزللیك لردن بیریدیر. «قیزیل چیر» خویون 35 كیلومئترلیگینده و «بدلان» كندینین 10 كیلومئترلیگینده اورین داغینین اته گینده یئرله شیب دیر. مین لرجه گزیجی (توریست) ، بو یئری گؤرمك اوچون هر ایل بو بؤلگه یه گلیرلر. شلاله ده سویون تؤكولمه سینین اوجالیغی، سویون گوجو، اورگی آچان هاوا و تایسیز بیر دوغا بو شلاله نین اؤزللیك لریندن دیر. قوللوق ائتمك و رفاهی ایمكانلاری چوخاتماق ایله یوزده- یوز دونیانین هر یانیندان بورا قوناق گله جكدیر. بئلنچی طبیعتین حسرتین چكن چوخلو یئرلر واردیر و بیزیم طبیعت ده بئله گزملی یئرلریمیز چوخدور و قدرین بیلمه لیییك.
ایندیكی دورومدا گزه گنلیك (گردشگری) دونیاین ان چوخ گلیر گتیرن صنعت لریندن بیریدیر. بیزده اؤلكه میز ایرانین خصوصن یام- یاشیل آذربایجانین بیر بؤلگه سی اولان باتی آذربایجان، اوچ اؤلكه ایله قونشو اولدوغوندان فایدالاناراق گزیجی لری اؤز منطقه میزه چكه بیله ریك. بو یولدادا مسئوللار و كوتله میز ال- اله وئریب، دیرلیآددیم لار آتمالیدیرلار.
بو موضوع دا، خوی شهرینده اولان «قیزیل چیر» شلاله سینین مهم یئری اولا بیلر. شلاله نین گؤزللیك لریندن نه قدر دئسك آز دئمیشیك. سیز عزیز اوخوجولاریمیزیدا بو گؤزل شلاله نین باخماسینا دعوت ائدیریك و اینانیریق بو شلاله نین تانینماسیندا سیزلرده چالیشاجاقسینیز.
یازان: حسیـنـ واحـــــدیــ
