اورمو
اورمو
آذربایجانیمین یاشیل اؤلكه سی
بؤیوك تورك ائلینین مهربان سسی
دده میز قورقودون ایستی نفسی
سنده دیر، سنده دیر ای گؤزل اورمو
گؤزللر یوردوندا سن اؤزل اورمو
گؤزللیكلرینی تانیان اولسا
زرینین محكین سینایان اولسا
تئز تانیار اونو، تانیان اولسا
گؤزللر ایچینده گؤزلدیر اورمو
اوزون بیر قصیده، غزلدیر اورمو
گؤزللیكلری بیر، ایكی، اوچ دگیل
دولودور، هئچ نهیی اونون بوش دگیل
زنگین وارلیقلاری اونون هئچ دگیل
تورك دیلین دانیشار دیلی اورمونون
اوغوزدان یارانیب ائلی اورمونون
دولاشماق ایسته سن سن بیزیم ائلی
اییلهمك ایستهسن سن بیزیم گولو
اوخوماق ایستهسن سن بیزیم دیلی
بیزیم دیل شیپ-شیرین اورمو دیلیدیر[1]
تاریخی چوخ درین اورمو دیلیدیر
بؤیوك سومئرلرین[2] یادگاریندا
نئچه آشیقلاری[3] وار كناریندا
تورك موسیقیسینین كتابلاریندا
بیر اوزون مطلبدیر اورمو آشیغی
اؤزونه مكتبدیر اورمو آشیغی
)اورمونون یوللاری دوزوم-دوزومدور
اورمو كاروانینین یوكو اوزومدور([4]
وطندیر، ایشیقلی ایكی گؤزومدور
اینجیلره بنزر اورمو اوزومو
تاباقلاری بزر اورمو اوزومو
جمعه مسجدیمیز بیزه عزیزدیر
سؤیومبت[5] بیناسی آبیدهمیزدیر
كاظمخانین داشی سودان تمیزدیر
اوُلولارا چاتیر اورمو تاریخی
دولولارا چاتیر اورمو تاریخی
نازلی چای، باراندوز، كندلری بزر
دره چای، ،شهرچای، شهری گزر
اوچ گؤزلو كؤرپویه كیم دوداق بوزر؟
صفالی، گزمهلی اورمونون بندی
گئیینیب سوزمهلی اورمونون بندی
اورمونون گؤلونه دوشن دوزلانار
اوستونده سئیریشن[6] قوشلار نازلانار
آدالاری[7] گزن قیشدا یازلانار
سولاری دوزلودور باخ اورمو گؤلو
دنیزجه سؤزلودور باخ اورمو گؤلو
باغچالاری اولار میوه یه دولو
آغاجی بار وئرر بوداق دولوسو
انسانین الینین امگیدیر بو
خونچالاری بزر اورمو آلماسی
الدن اله گزر اورمو آلماسی
گل توت باغلاریندا گزمگه دادان
آغزی شیرین اولار كیشمیشین دادان
دادلیدیر دوشابی، حالواسی بالدان
دیلی تك شیریندیر اورمو نوغولو
یاد یوخ، بو یئریندیر اورمو نوغولو
الده كی بودور، چوخ ایتمیشی واردیر
یئددیسین آختارسان یئتمیشی واردیر
بادرشبیسی وار، بیتمیشی واردیر
خاصیتلی اولار اورمو آراغی
درده درمان قیلار اورمو آراغی
بوردا وار حقیقت، حقّین جاداسی
آلپ ارتونقا[8] یوردو، زردشت اوباسی
دانیال درهسی، امامزاداسی
درویشلر مكانی اورمو داغلاری
ارمیشلر مكانی اورمو داغلاری
وطندیر، وطنه گووهنریك بیز
چون اجدادیمیزدان اوندا واردیر ایز
چؤكریك آدینین قارشیسیندا دیز
آذربایجانیمین گؤزودور اورمو
گؤزل آذربایجان سؤزودور اورمو.
بهرام اسدی
[1] آذربایجان فولكلوروندا گلیبدیر:
................
گل اوخو بیزیم دیلی
بیزیم دیل اورمو دیلی
......................
[2] یئنی تاپینتیلارا اساساً سومئرلر، اورمو منطقهسیندن كؤچموش انسانلار اولوبلار.
[3] موسیقیچیلرین آراشدیرمالارینا گؤره اورمو ساز شیوهسی سومئرلر ایله عینیدیر.
[4] دیرناق آراسینداكی بئیت شاه اسماعیل صفوی زامانیندا یاشایان آشیق قوربانیدندیر.
[5] آدینی سهگنبد یازسالار دا بو آبیدهنین آدی سؤیومبتدیر.
[6] ناز ایله اوچانلار، یئریینلر. فارسجا: خرامیدن.
[7] آدا: جزیره، یاریم آدا: شبه جزیره.
[8] توركلرین(ساكالارین) بؤیوك سركردهسی، فارس دیلینده افراسیاب آدلانیب. روایتلره گؤره آلپ ارتونقا بیر مدت كاظم داشیدا اولوبدور.
مُدلار گئتدیكجه خانیم لاری استثمار ائدیر
مُدلار گئتدیكجه خانیم لاری استثمار ائدیر
قدیمی فیلم لری باخاندا حتتا اون ایللیك بیر فیلمه، خانیم لارین ظاهری حتمن سیزی تعجبه سالیر. اونلارین باش چالما مدلاری ایله بزك لری كؤهنه نظره گلیب پالتارلاری چوخ اوزون یادا قیسا گؤرونور. او بیری یاندان فیلمده ایشتیراك ائدن كیشی لر هئچ ده آیری بیر عصرین آدامینا اوخشامیرلار. بو آلداتما، مُدلاری دَییشمك ایله تؤره نیب. زامان كئچدیكجه كیشی لرین چوخو باش چالما و گئییم طرزینی دییشمه قاباغیندا دایانیرلار. آمما بو سؤزو خانیم لارا گؤره دئمك اولماز. هر ایل لندنایله پاریس ده نئچه طراح، مد قانون لارین دییشیب بوتون دونیا خانیم لاری اولاردان تبعیت ائتمه لی اولور، بو ایشده چوخ عقله گلمز شكیلده و دیكتاتورجاسینا باش توتور. بیر ایل اتك لر (دامن لر) قیسا، زیپ لر چكیلی و دوگمه لر آچیق، اوبیریسی ایل اتك لر اوزون، زیپ لر آچیق و دوگمه لر باغلی اولمالی دیر!
مدلاری دییشمك ایسرافدان باشقا بیر شئی دییل. هر ایل بیر چوخ خانیم لار گئییلمه میش پالتارلاری تازا مدل لی پالتارلار ایله دییشیمكدن اؤترو چوخلو پول لار خرج ائدرلر و بونا پولو اولمایانلار، پالتارلارین یاخاسینی دییشمك، بئلینی دارالدیب- گنلتمه چاره سینه ال آپاریرلار.
مد صنعتی هئچ بیر ضروری شئی جامعه یه تحویل وئرمیر. مد طراح لاری، ایستی یا سرین ساخلاماق كیمی خاصیت لری یوخ، آنجاق پولون نئجه الدن آلماغینی دوشونورلر.
خانیم لار ایلدن- ایله آرتیق استثمار اولمالارینا گؤره مقصردیلر؛ چون كؤهنه مُدا گئیینمه دن مقیّد اولوب ائله بونا گؤره مد طراح لاری ایله پالتار تاجیرلری اولاری استثمار ائیر لر. مد دَییشن زامان تكجه بیر خانیم پالتار دولوسو بیر كمدون قاباغیندا دایانیب غملی- غملی دئییرلر: « گئیمگه هئچ زادیم یوخ».
ـ قایناق: بایرام درگی سی
زامانین دؤنوشو
زامانین دؤنوشو
یول اوزون، ماشین قوجا، من یورغون، آیاغیمی گازا باسیب گئدیم، تابلولاری ایزله ییرم و بیر آندا، قاباقدا رستوران وار تابلو سونو گؤردوم، 2 كیلومتر گئدندن سونرا رستورانا یئتیشدیم، لپ تاپیمی دا اؤزومله ایچه ری آپاردیم، یئمك لرین لیسته سینی دووارا وورموشدولار و من اونلارین ایچیندن تورك كابابینی سئچدیم!
ماسانین یانیندا اوتوروب یئمه ییمی گوزله دیم لپ تابیمی ماسانین اوستونه قویدوم و آچیب اینترنته گئتدیم ، زامانی بیلمه دن یئمك ماسا اوستونه گلدی و یئمه یی ئییندن سونرا یئنه اینترنته قاییتدیم، وبلاگیما باش چكدیم، یئنی یوروملاری بیر- بیر اوخودوم، یوروملارین بیرینده قیزیمین آدینی گوردوم و ماراقلا یورومونو اوخوماغا باشلادیم قیزیم « آتا جان هارداسان؟ بیر ازدا بیزی دوشون ساباح منیم دوغوم گونومدور سن من سئو سیدین ائوه دؤنه ردین» یازمیشدی یورومونو اوخویاندان سونرا، گولوب، اینترنتدن چیخدیم، حئساب- كیتابی وئریب یولوما دوشدوم. گؤزلرریم یورقونویدوف آمما گئجه یه كیمی ائوه یئتیشمه لییدم
و قیزیمین اوره یین اله آلمالییدم، ساعات گون اورتا دان سونرا 3:52 سوووشوردو قاباقدا بؤیوك تابلودا سورعتیزی آزالدین یول خارابدیر یازمیشدی، آیاغیمی ترمز پدالینا آپاریب ماشینی ساخلاماق ایسته دییمده، پدال بوشا گئتدی، اؤنومده تیرئلیلر وارییدی و من 140 سورعتله اونلارا توققو شاجایدیم او آندا موبایلیم زنگ چالدی، ائویمین نومره سییدی، تئلفونو آچدیغیمدا، قیزیمین سه سییدی و من دوغوم گونون تبریك دئیه- دئیه زامان قورتولدو و هئچ نه یی بیلمه دیم...
قیزیمین سسیله یوخودان اویاندیم و گوردوم ائوده یاتاقین اوستونده یم، ساعات 8 اولموشدو و هر نه یوخودا قالمیشدی تئز تاریخی سوروشدوم و زامانی بیلدییمده قیزیمین دوغوم گونونو آنلادیم، زامان یئنیدن باشلانمیشدی و عاییله می سئویندرمه یه واختیم اولموشدو و تئز پول چانتامدان پول گوتوروب قیزیما وئردیم اوزوندن اؤپوب «قیزیم اوزون و بركتلی عؤمرون اولسون، دوغوم گونون قوتلو اولسون» دئدیم و یاشامیین قدرینی بیلمه یی دوشوندوم!
یازان: حسین واحدی
