یاى تعطیلاتى و اوشاق لارین، بوش واخت لارى
یاى تعطیلاتى و اوشاق لارین، بوش واخت لارى یازان: حسین واحدی اؤنوموزده
ایستى، ایسته مه لى، یام-یاشیل، گؤزل-گؤیچک یاى فصلى واردیر. اولا بیلر، ایندى سیز
بو یازینى اوخودوغونوزدا، یای دا گلیب چاتیب دیر. سیز ایسه، یای آخشامیندا، ائیوان
دا ایله شیب، یای مئیوه لرین یانینیزا قویوب، بو یازینی اوخویورسونوز. سؤز-صحبت یاى
ایله تعطیلات دان گئدیر. اوچ آى اوخول لارین (مدرسه لرین) تعطیل اولماسى اوشاق لار
اوچون هر ایش ائتمه یه بیر بؤیوک فرصت دیر. اوچ آى بوش واخت! اوچ آى درس دن-مشق دن
اوزاق! اوچ آی دینجلمک! یای دان اؤنجه
کئچیریلین سیناو (امتهان) لاردان قاباق، اوشاق لار، یئنى یئتمه لر و بوتونلوک ده
ابتدایی دن، اورتا تحصیلاتینى کئچیرنلره جن، دوزگونجه امتهان وئریب یای دا آرخایینجا
گزیب-دولانیب یوخسا تفریحى کیلاسلارا گئتمک اوچون تعطیلاتین باشلانماسینی گؤزله
ییرلر. بو خوش چاغ لار، هامی اوشاقلاری سئویندیرمیر. بیر پارا اوشاقلار ایسه یایین
گلیب چاتماسینى چوخ دا سئومه ییرلر. اونلار عاییله لرینین اقتصادی وضعیت لرینین
آشاغی اولدوق لاری اوچون، یای دا چالیشماق لاری گرکلی اولور. یئنى یئتمه (نوجوان)
چاغلاریندا، عؤمورلریندن فایدالی استفاده ائتمک یئرینه، آز پول لارا بویون اگیرلر! هر حال دا یای
فصلی گلیب چاتیب، سوووشوب، بیته جکدیر. زامانى دا، دوزگون فایدالانانلار قازاناجاق
لار. بو اوزون
تعطیلات لارا برنامه ایله هدف اولماسا، زامان الدن قاچاجاق دیر. بیزیم جامعه ده،
بو ایکى کلمه چوخلارینا تانیش دئییل دیر. بو اوزدن عاییله لرین اوشاق لاریدا بو
واخت لاری هئچ فایدا آپارمادان الدن وئریرلر! اوشاقلاریمیزین
گله جکلرینه، نه لرى، دوشونموشوک؟ هانسی برنامه لری سیرالامیشیق؟ هانسی یولو
اونلارا گؤسترمیشیک؟ اوشاقلاریمیزا برنامه تؤکمه یى، آماج (هدف) سئچمه یى اؤیرتمیشیک
مى؟ ... و یوزلرجه بئله سوال لارا تاى سوال لارى اؤزوموزدن سوروشا بیله ریک. یای گلنده،
بعضی آتا-آنالار اؤزگه لرین یانیندا شیشه لنمک اوچون اوشاق لارینی ایکی-اوچ یئرده
مختلف کیلاس لارا یازدیریرلار. اؤزگه دیل کیلاسی، موسیقى، بیلگی سایار، ایدمان
و...! یازیق اوشاغین بئیینى دینجلمه دن بو کیلاسدان چیخیب اوبیری کیلاسا گئدیر!!
بئله عاییله لر، اوشاغین گله جه گینه اؤنم (اهمیت) وئرمک یئرینه، قاپی-قونشو،
اؤزگه لر ایله قوهوم لارین یانیندا اوشاق لاریندان بوشونا تعریف ائتمه گى، داها
چوخ دوشونورلر! بئله عاییله
لرین یانیندا، بعضی عاییله لر ده، اوغلان اوشاق لارینی، اللریندن بیر صنعت گلسین
دئیه، بیر صنعت کار یانینا گؤنده ریرلر. قیزلارین ایسه تیکیجیلیک (خیاطى) یوخسا
اینجه ال ایشلرینى اؤیرنمه کیلاسلارینا یازدیریرلار. سونوندا اوشاق بیلمیر درس
اوخویاجاق یوخسا صنعت دالیسیجا گئده جک دیر؟! مختلف کولتور
(فرهنگ) صاحبی اولان عاییله لرین ایچینده، بعضی لرى ده برنامه ایله هدف اوزوندن
ایشلرین قاباغا آپاریب، گله جکلری ایله ایندیکی چاغ لارینا قیسا زامانلى و اوزون
زامانلى برنامه لر یازیرلار. بئله اینسانلار بوگون مکانیک یانینا، صاباح ایسه
بیلگی سایار کیلاسینا گئتمزلر. اونلار اؤز یوللارین سئچیب، او یولدا دا نئجه آددیم
آتاجاق لارینى بللى ائدیب لر. بئله عاییله لرین اوشاقلاری دا دوزن (نظم) اوزو ایله
یاشایارلار. یاشاییشیمیزدا
اؤنجه اؤزوموز سونرا ایسه اوشاق لاریمیز، زامان دان دوز استفاده ائتمه یی
باجارمالیدیرلار. برنامه میز اولماسا، اوچ آی یوخ، بیر ایل ده تعطیل اولسا نه
ائدیب، ائتمه یه جه گیمیزى بیلمه یه جه ییک. برنامه ده، هدف اوچون یازیلار. برنامه
بیر گون، بیر یئددیجه (هفته)، بیر آى، بیر ایل، یوخسا (و یا) نئچه ایللیک یازیلمالی
دیر. بو دگرلى ایشی اؤز اوشاقلاریمیزادا اؤیرتمه لیییک. گؤزل یاى دا
فایدالی ایش لر ائتمک اوچون زامانی الدن وئرمه دن، ایندی دن عاییله نیز ایله
بیرلیک ده، هدفینیزى سئچیب، برنامه لرینیزی یازماغا باشلایین ... .
دایان یاردیم ایسته ییر بو قادین!
دایان یاردیم ایسته ییر بو قادین!
شهرین كمر یولوندان كئچنده گونده او یاشماقلی و اوزونو اؤرتموش یاشلی قادینی گؤروردو، چوخ راحاتسیز ائدیجی بیر آن اولوردو، بئلی آزجا بوكولموشدو و الین اللره آچمیشدی...
ائلمان اوركدن آه چكیب تانریدان اونا یاردیم ایسته دی، اونا یاخینلاشیب، آرابانی ساخلاییب،شوشه نی ایندیریب، آزجا پول وئریب؛ نه نه تانریم سنی قوروسون، منه ده دوعا ائت دئدی!
یاشلی قادین؛ اوغلوم! عؤمور بویو ساغلام یاشایاسان،تانری سنی ساخلاسین، ایجاره ائوده اوتورورام و كیمسه م یوخدور ...
ائلمان ده ریندن آه چكیب حزین باخیشلا اوندان آیریلیب یولونون آردین توتدو...
یازان: حسین واحدی
یورولمایاسان قارداشیم!
گرچك كیشی!
دیله نمه یی اؤزلرینه پئشه سئچنلر بونو گؤروب اوتانمالیدیرلار.
یورولمایاسان قارداشیم...
- شكیل: حسین واحدی
اورك‍ـ ده قالان سئـوگی
اورك‍ـ ده قالان سئـوگی
اورگی دؤیونوردو. قافاسیندان یوزلرجه دوشونجه گلیب، كئچیردی. نه ائده جه یینی بیلمه ییردی. اوشاق لار كیمی آغلاییردی. اوتاغینین قاپیسینی باغلاییب، پنجره قیراغیندا دوروب، كوچه یه باخدی. بیری قاچیردی. بیری هارای چكیردی. اوشاقلار اویناییردیلار. قونشو قادین لار ایسه تره سئچیردیلر، آمما ائلای كدر ایچینده بوغولوردو. اورك سؤزون هئچ كیمسه یه آچیقلایا بیلمه دیگی اوچون داها چوخ عذاب چكیردی. آخشام یولدایدی و بیر آزدان شهری آلتینا آلاجاغییدی. گونش كؤچمك دوروموندایدی. ائلای پنجره قیراغیندان بیلگی سایار یانینا گئتدی. بیلگی سایارین یاندیریب، اینتئرنئته گیردی. بیلیم یوردوندا اولان ان صمیمی یولداشی چت اوتاغیندایدی. سئوینیب اونلا چتلشمه یه باشلادی. اورگینده قالدیغی آغرینی اسمره آنلاتماق اوچون چابا گؤسته ریردی. هارادان و نئجه آنلاتما سینا قالمیشدی.
اسمر ائلای-ین نه دئیه جه گینه ماراقلانمیشدی، آمما ائلای اوتانیردی. ائلای آغلاماق آیكونونو ووروب آردیجا «من عاشیق اولموشام» یازدی! اسمر ایسه دالبادال گولمك آیكونلارین صحیفه یه دوزدو. ائلای راحاتسیز اولوب، « اسمر، گولمه! بورادا قیزین، اوغلانا عاشیق اولماسینین چتینلیك لرینی بیلیرسنمی؟» یازدی. من قونشوموز اوغلو آیدین-ا عاشیق اولموشام، امما دئمك اولارمی؟
یازیق اولموشام. دارما- داغین قالمیشام. اورگیمی پارتلاتمیشام. جانیما آغری سالمیشام. اوغلانلار عاشیق اولاندا، قیزلارا دئیه بیلیرلر، آمما من نئجه دئییم و اورگیمی نه ته هر دینجلدیم؟! مین جوره آد قویارلار!!
كاش عاشیق اولماسایدیم! ... كاش!! ...
یازان: حسین واحدی
زامانین دؤنوشو
زامانین دؤنوشو
یول اوزون، ماشین قوجا، من یورغون، آیاغیمی گازا باسیب گئدیم، تابلولاری ایزله ییرم و بیر آندا، قاباقدا رستوران وار تابلو سونو گؤردوم، 2 كیلومتر گئدندن سونرا رستورانا یئتیشدیم، لپ تاپیمی دا اؤزومله ایچه ری آپاردیم، یئمك لرین لیسته سینی دووارا وورموشدولار و من اونلارین ایچیندن تورك كابابینی سئچدیم!
ماسانین یانیندا اوتوروب یئمه ییمی گوزله دیم لپ تابیمی ماسانین اوستونه قویدوم و آچیب اینترنته گئتدیم ، زامانی بیلمه دن یئمك ماسا اوستونه گلدی و یئمه یی ئییندن سونرا یئنه اینترنته قاییتدیم، وبلاگیما باش چكدیم، یئنی یوروملاری بیر- بیر اوخودوم، یوروملارین بیرینده قیزیمین آدینی گوردوم و ماراقلا یورومونو اوخوماغا باشلادیم قیزیم « آتا جان هارداسان؟ بیر ازدا بیزی دوشون ساباح منیم دوغوم گونومدور سن من سئو سیدین ائوه دؤنه ردین» یازمیشدی یورومونو اوخویاندان سونرا، گولوب، اینترنتدن چیخدیم، حئساب- كیتابی وئریب یولوما دوشدوم. گؤزلرریم یورقونویدوف آمما گئجه یه كیمی ائوه یئتیشمه لییدم
و قیزیمین اوره یین اله آلمالییدم، ساعات گون اورتا دان سونرا 3:52 سوووشوردو قاباقدا بؤیوك تابلودا سورعتیزی آزالدین یول خارابدیر یازمیشدی، آیاغیمی ترمز پدالینا آپاریب ماشینی ساخلاماق ایسته دییمده، پدال بوشا گئتدی، اؤنومده تیرئلیلر وارییدی و من 140 سورعتله اونلارا توققو شاجایدیم او آندا موبایلیم زنگ چالدی، ائویمین نومره سییدی، تئلفونو آچدیغیمدا، قیزیمین سه سییدی و من دوغوم گونون تبریك دئیه- دئیه زامان قورتولدو و هئچ نه یی بیلمه دیم...
قیزیمین سسیله یوخودان اویاندیم و گوردوم ائوده یاتاقین اوستونده یم، ساعات 8 اولموشدو و هر نه یوخودا قالمیشدی تئز تاریخی سوروشدوم و زامانی بیلدییمده قیزیمین دوغوم گونونو آنلادیم، زامان یئنیدن باشلانمیشدی و عاییله می سئویندرمه یه واختیم اولموشدو و تئز پول چانتامدان پول گوتوروب قیزیما وئردیم اوزوندن اؤپوب «قیزیم اوزون و بركتلی عؤمرون اولسون، دوغوم گونون قوتلو اولسون» دئدیم و یاشامیین قدرینی بیلمه یی دوشوندوم!
یازان: حسین واحدی
آباذر دوْل لو
آباذر دوْل لو
(ه.ق – نین 13- نجو یوز ایللیگین سونلاری و 14 – نجو یوز ایللیگین ایلك لری)
دوْل لو آباذر،شاعیر،هنرلی و آذربایجانین سنتی موسیقی سینین كسین اوستادیدیر، بو حالدا بو ده یرلی اینسان اورمو شهرینین اؤزونده تانینمامیشدیر. آباذر اورمودان ساییلان «دول» كندینده بیر اكینچی عاییله سینده دوغولوب دور. ائینه ییب بؤیوك بیر گنج اولاندان سونرا ایندیكی گورجوستاندان اولان «بورچالی» بؤلگه سینه كؤچور. آباذر ه.ق - نین 14- نجو یوز ایللیگینین ایلك لرینه دك یاشاییرمیش و عؤمرونون سونونادك اورادا قالیب و دونیاسین ده ییشیب. او آذربایجان جومهورییه تینده هونر ایله آشیق صنعتینده بؤیوك اوستادلاردان ساییلیرمیش. بو ده یرلی اوستاد اوتایدا اولمایان آشیق هاوالارینین ایچینه بوتایداندا هاوالار قاتیبدیر. اؤرنك اولاراق «دوْل هیجران هاواسی»- نی آد آپارماق اولار. اوستاد بو هاوانی اؤز ماحالی «دول»- دان بورچالییا و بوتونلوكله آذربایجان جومهورییه تینه داشیییبدیر.دول لو آباذر اورادا چوخلو شاگیردلر تربییه ائدیبدیر، اونلارین ان آدلیملاریندان، آشیق « حسین ساراچلی»- نی آد آپارماق اولار. آشیق آباذر شعر ده، دئیه رمیش و شعرلرینده «ابوذر» تاخما آدینی (تخلص) ایشله دیبدیر.
اوستادین قوشما بیچیمینده (نمونه) اولان شعرلریندن بیر اؤرنك:
«دولاندیریر»
ای آغالار بیر زمانه گلیبدیر
دؤولتلی یانیندا قوُل دولاندیریر
كسیلیب محبّت یاد اولوب حؤرمت
ایندی زمانه نی پول دولاندیریر
كؤچ ائیله ییب بو دونیادان كؤچمه ین
اینسانلیغین شربتینی ایچمه ین
ائوده آروادینا سؤزو كئچمه ین
كنددا اولوب ایندی ائل دولاندیریر
«ابوذر» احوالین اولدو ایندی پریشان
اوزونده خال لارین دُردانه نیشان
بی غیرت قوهومدان ناموسلو دوشمان
گلسه قبریم اوسته گول دولاندیریر.
ـ توركجه یه چئویریب،حاضیرلایان: حسین واحدی
قایناق:
ـ نام آوران اورمیه،ص 181
