ائلمان‌ین جوجه‌لری / اوشاق حیکایه‌سی
ائلمان‌ین جوجه‌لری
یازان: حسین واحدی
آنام، سحر تئزدن بیزه یئمك تاپماق اوچون یانیمیزدان آیریلمیشدی. منله بالاجا قارداشیم، دام اوستونده اوتورموشدوق. آنام، بالاجا «قارلی»-نی منه تاپشیرمیشدی. منده، بیر یئرده دوران دئییلدیم. باشیما گزمك وورموشدو.
دامدان، باشیمی آشاغی اَییب، حیطه باخدیم. بیز یاشایان ائوین خیردا اوشاغی تازا آلمیش ساری جوجه‌لری ایله اویناییردی.
جوجه‌لری گؤردوكده قارنیم یامان آجیقدی. «وای نه یئملی جوجه لردیرلر!» -اؤز اؤزومله دئدیم. بیر ایكی دانا سوموك‌له قارلی-نین باشین قاتدیم. یاواشجانا دامدان حه‌یط دووارنین اوستونه گئتدیم. بالاجا اوشاغین، گؤزلجه، جوجه‌لرله اوینادیغینا، تاماهیم گئتدی. آنجاق آجلیق بونلاری تانیمازدی.
بیر آز پوساندان سونرا حیطین ایچینه آتیلیب، گولدانلارین دیبینه سیندیم. جوجه‌لر بویان- اویانا قاچیردیرلار.
بیر آزدان ائوین ایچیندان اوجا سسده هارای سسی گلدی. آز قالدی اوره‌ییم یئریندن چیخسین. اوشاغین آناسی، «ائلمان، داها جانا گتیردین بیزی، آخشام آتان گلنده، دئییه‌جه‌یم جوجه لری آپاریب ساتسین»- دئییردی.
یازیق اوشاق، بیر قیراقدا توموب، اوتوردو. گؤزل گؤزلریندن نارین-نارین گؤز‌یاشی آخیردی. اللرین گؤیه توتوب،«آللاهیم، نه اولای، منیم یولداشلاییمی ساتماسیننای، من ته قالایام»- دئدی.
اوره ییمی یاخدی بو سؤزلر. جوجه‌لری توتماقدان واز كئچدیم. دووار اوستونه آتیلیب داما دؤندوم. قارلی هله‌ده سوموكلرله اویناییردی. بیر آزدان آنام نئچه دنه یئملی سیچان گتیریب، دئییب، گوله-گوله یئدیك. آنجاق من ائلمانی دوشونوردوم. گونش گئدیب یاتمیشدی. آی ایشیغین بیزلر-له، پایلاشیردی.
اییلیب حیطه باخدیم. جوك-جوك سسی یووا ایچیندن گلیردی. ائلمان-ین آتاسینین سسین ائشیتدیم،«خانیم، من سؤز وئریرم ائلمان سنین سؤزونه باخاجاق. منده جوجه‌لرین ساتمایاجاغام...»- دئییردی.
ائلمان سئوینجك حیطه گلیب اللرین گؤیه توتوب،«آللاه چوخ شوكوی.»- دئدی. منده سئوینه- سئوینه گئدیب یوخویا جومدوم.
قورخونج جادده Qorxunc caddə
قورخونج جادده
یازار:حسین واحدی
سحر تئزدن من، آنام و باجی-قارداشیم یئمک تاپماق اوچون گونئی داغلارینا ساری گئدیردیک، خئیلک یول گئدندن سونرا یولوموزون اوستونده بیر جاده گؤوردی. هوندور دمیرلر بویان- اویانا گئدیردیلر. اونلارین تووو بیزدن چوخ ایدی!
بیلمه‌ییرم هارایا گئدیردیلر، آنجاق چوخ- چوخ تله‌سیردیلر! آنام دؤزموشدو بیز بیر- بیر جاده‌دن اوتایا کئچک، من له باجیم یولو کئچمیشدیک، آنجاق خیرداجا هاپی، سیسقا اولدوغو اوچون یولون اورتاسیندا قورخودان دایانیب، بیر بؤیوک چوخ تکرلی دمیر اونو توتوب یئدی!
بوگون چوخ دهشتلی گون ایدی. هله ده جانیم تیتره‌ییر. قورخودان بیرده او یولو گئتمه‌یه‌جه‌یم.
عزیز آنام
عزیز آنام
یازان: حسین واحدی
آنام چوخ سئویر منی، من ایسه آنامی. او، «بالا جاندیر، آتا- آنا اولمایینجا بیلمه یه جكسینیز بونون آنلامین.»- دئییر. نه یسه، بونو بیلم، یوخسا بیلمه یم، منیم سئوگیمی، آنامین اوره ییندن آزالدا بیلمه یه جك!
آنام هر گون، منى یوخلار. منی ایش ائوینه گئتمك اوچون یولا سالار. باشقا آنالارا تاى، دالیمجا دا، دوعا ائدر. آنالار یورولمایان بیر موجوددورلار. اونلار، هئچ زامان اوشاقلارا محبت ائتمك دن داریخمازلار. اوركلرین سیندیران زامان ایسه، بیزی اونوتماییب، تئزجه، آللاها: «آللاهیم من اوشاغیمی باغیشلادیم، سنده باغیشلا، نه اولار؟»-دئییرلر!
آنامین باخیشلاری دا منه گوج وئریر. ائودن ائشیگه چیخاندا، اؤنجه گؤزلرینه باخیرام. منه باخسا سئوینه-سئوینه ائشیگه گئدرم. آنام ایسه منیم باخیشمی گؤزله ییر. ائله بیل او دا، اوغلوم ائودن چیخاندا منه باخسین ایسته ییر. آنا قایغیسی، قورتولماز قایغی دیر. آنام، هر زامان منی باش اوجا گؤرمك ایسته ییر. او، من گلنده، فخر له، «اوغلوم-دور گلیر»-دئییر. منیم دیلیمی بئله، تكجه آنام بیلیر!
آنامین توكلر‌ی ندن بئله آغارماقدادیر؟ بیلمه ییرم! دایماً نامازیمدا تانریدان اونا بركتلی ایله اوزون عؤمور ایسته ییرم. آللاهیم عؤمرومو ایسته میرم، آل، آناما وئر. آنام یاشاسا محبت یاشایاجاقدیر. محبت یاشاسین ایسته ییرم.
بیلمیرم ندن، هامی چالیشیر دوز ایش گؤرمك له جنته گئتسین. بیلمه ییرلر، جنت آنانین آیاغی آلتیندادیر ...
آناجان! سنى چوخ سئویرم.
كندیمیزده آنامین تندیری
كندیمیزده آنامین تندیری
كندیمیزده، گؤز آچدیم دونیایا، دیل آچدیم دانیشدیم و آنامین لای - لای لاریندان موسیقی اؤیرنیب نغمه لر اوخودوم. گونلرین بیر گونون ده تندیریمیزین تؤكولوب داغیلان بیر چاغیندا ، آنام دئدی: آی منیم نازلی بالام آرتیق داها تندیریمیز تؤكولوب – داغیلیب دیر، گل گئدك تندیر توپراغی گتیرك و یئنی دن بیر تندیر قویاق (دیكك)، دئدیم: آی آنا جان تندیر توپراغی ندیر؟ آنام دئدی: گول بالام بیر قیرمیزی توپراقدیر یاخشی بیر پالچیغی (چومورو) اولار و اوندان گؤزل تندیر قوروب قویماق اولار بونون اوچون ده بو توپراغا تندیر توپراغی دئییریك ،آنجاق اوزون سؤزون قیساسی بیز یولا دوشدوك ، كندین شمال تاییندا بیر تپه وارییدی، بیز تپه یه دوغرو یولاندیق و یئتیشدیك. تپه نین چوخلو یئرلری قازیق- قازیق ایدی من سوروشدوم: آناجان بو تپه ندن بؤیله قازیلیبدیر، آنام سؤیلدی: دوزلو بالام بو تپه نین توپراغی چوخ یاخشی قیرمیزی توپراق اولدوغو اوچون كندین هامیسی بوردان توپراق آپاریرلار. آناملا بیرلیكده توپراغی قازیب بیر ائششك ایله بیر قاتیرا یوكلییب ائوه قاییدیق. ائوده باشلادیق پالچیق توتماغا و پالچیغی بوللو (چوخلو) آیاخلاماغا، بیر گون سونرا (پالچیق یئتیشندن سونرا) آنام باشلادی تندیری قویماغا (دوزلتمگه)، آنجاق تندیر دوزلیب بیتدی. آنام تندیرده اود یاندیریب اونون پالچیغینی بیشیریب ساخسی(سفال) دك بركیتدی بیر گون سونرادا خمیر دوزلدیب چورك یاپدی ،آنام تندیریمیزده یئدی چئشیت (نوع) چؤرك یاپاردی: 1- ساج لاواشی 2- تندیر لاواشی و بئش چئشیت قالین چؤرك : 1- یالین قالین (خمیریله اولونموش قالین چؤرك)، 2- یاغلی فتیر (ساری یاغ ایله دوزلمیش خمیردن اولونان قالین چؤرك)، 3- سوت فتیری (سوت ایله اولونموش خمیردن اولونان قالین چؤرك) 4- قاتیق فتیری (یالین خمیرین اوزونه قاتیق یاخیب اونو قالین یاپاردی و بو فتیر هامیسیندان آرتیق قیزاراردی)، 5- ته ته (tƏ tƏ) (بو قالین چؤریی ده اؤزللیكله یاز چاغیندا داغ تره سینین واختیندا یاپاردی. آنام گئدیب داغدان یئملی اوتلاردان او جمله دن: یاغلیجا، قاز آیاغی، ماندا، سیغیر دیلی و باشقا دادلی – یئملی اوتلاردان دریب گتیریب و خمیرین ایچینه قویوب و بیر قالین و بؤیوك چؤرك یاپاردی بو قالین چؤرك هامیسیندان دادلی اولاردی. بو چؤرك لر كندیمیزین دییرمانیندا دارتیلان اونلاردان اولدوغو اوچون و بو اونلاتر كپكلی (سبوسدار ) اولدوغو اوچون بیرده یاناجاقلاری آغاج و تزك (حئیوانلارین فضولاتی) اولدوغو اوچون چوخ دادلی اولاردی. آنامین تندیرینده چوخلو شیرین آن لاریم اولوبدور، یاز ایله یای دا مكه، ات كابابی، یئر آلما كابابی بیشیرردیك، پاییزایله قیش دا ایسه چؤرك یاپاندان سونرا هامیمیز بیرلیكده آیاقلاریمیزی تندیره ساللاییب، آنام ایسه بیزه ناغیل دئیردی.
كاش او گونلر بیر ده قاییتسایدی! ... كاش!
یازان: بهرام حسینی (سومئر)
كندیمیزده آنامین تندیری
كندیمیزده آنامین تندیری
كندیمیزده، گؤز آچدیم دونیایا، دیل آچدیم دانیشدیم و آنامین لای - لای لاریندان موسیقی اؤیرنیب نغمه لر اوخودوم. گونلرین بیر گونون ده تندیریمیزین تؤكولوب داغیلان بیر چاغیندا ، آنام دئدی: آی منیم نازلی بالام آرتیق داها تندیریمیز تؤكولوب – داغیلیب دیر، گل گئدك تندیر توپراغی گتیرك و یئنی دن بیر تندیر قویاق (دیكك)، دئدیم: آی آنا جان تندیر توپراغی ندیر؟ آنام دئدی: گول بالام بیر قیرمیزی توپراقدیر یاخشی بیر پالچیغی (چومورو) اولار و اوندان گؤزل تندیر قوروب قویماق اولار بونون اوچون ده بو توپراغا تندیر توپراغی دئییریك ،آنجاق اوزون سؤزون قیساسی بیز یولا دوشدوك ، كندین شمال تاییندا بیر تپه وارییدی، بیز تپه یه دوغرو یولاندیق و یئتیشدیك. تپه نین چوخلو یئرلری قازیق- قازیق ایدی من سوروشدوم: آناجان بو تپه ندن بؤیله قازیلیبدیر، آنام سؤیلدی: دوزلو بالام بو تپه نین توپراغی چوخ یاخشی قیرمیزی توپراق اولدوغو اوچون كندین هامیسی بوردان توپراق آپاریرلار. آناملا بیرلیكده توپراغی قازیب بیر ائششك ایله بیر قاتیرا یوكلییب ائوه قاییدیق. ائوده باشلادیق پالچیق توتماغا و پالچیغی بوللو (چوخلو) آیاخلاماغا، بیر گون سونرا (پالچیق یئتیشندن سونرا) آنام باشلادی تندیری قویماغا (دوزلتمگه)، آنجاق تندیر دوزلیب بیتدی. آنام تندیرده اود یاندیریب اونون پالچیغینی بیشیریب ساخسی(سفال) دك بركیتدی بیر گون سونرادا خمیر دوزلدیب چورك یاپدی ،آنام تندیریمیزده یئدی چئشیت (نوع) چؤرك یاپاردی: 1- ساج لاواشی 2- تندیر لاواشی و بئش چئشیت قالین چؤرك : 1- یالین قالین (خمیریله اولونموش قالین چؤرك)، 2- یاغلی فتیر (ساری یاغ ایله دوزلمیش خمیردن اولونان قالین چؤرك)، 3- سوت فتیری (سوت ایله اولونموش خمیردن اولونان قالین چؤرك) 4- قاتیق فتیری (یالین خمیرین اوزونه قاتیق یاخیب اونو قالین یاپاردی و بو فتیر هامیسیندان آرتیق قیزاراردی)، 5- ته ته (tƏ tƏ) (بو قالین چؤریی ده اؤزللیكله یاز چاغیندا داغ تره سینین واختیندا یاپاردی. آنام گئدیب داغدان یئملی اوتلاردان او جمله دن: یاغلیجا، قاز آیاغی، ماندا، سیغیر دیلی و باشقا دادلی – یئملی اوتلاردان دریب گتیریب و خمیرین ایچینه قویوب و بیر قالین و بؤیوك چؤرك یاپاردی بو قالین چؤرك هامیسیندان دادلی اولاردی. بو چؤرك لر كندیمیزین دییرمانیندا دارتیلان اونلاردان اولدوغو اوچون و بو اونلاتر كپكلی (سبوسدار ) اولدوغو اوچون بیرده یاناجاقلاری آغاج و تزك (حئیوانلارین فضولاتی) اولدوغو اوچون چوخ دادلی اولاردی. آنامین تندیرینده چوخلو شیرین آن لاریم اولوبدور، یاز ایله یای دا مكه، ات كابابی، یئر آلما كابابی بیشیرردیك، پاییزایله قیش دا ایسه چؤرك یاپاندان سونرا هامیمیز بیرلیكده آیاقلاریمیزی تندیره ساللاییب، آنام ایسه بیزه ناغیل دئیردی.
كاش او گونلر بیر ده قاییتسایدی! ... كاش!
یازان - گؤنده رن: بهرام حسینی – ماكی شهریندن
آنام
آنام
آنام چوخ سئویر منی و منده آنامی، او دئییر بالا جاندیر، آتا- آنا اولمایینجا بیلمه یه جكسینیز بونون آنلامین، نه یسه بونو بیلم یوخسا بیلمه یم منیم سئوگیمی، آنامین اوره ییندن آزالدا بیلمه یه جك! آنام هر گون پالتارلاریمی یووار، منی ایش ائوینه گئتمك اوچون یولا سالار، حتتا دالیمجا دا دوعا ائدر، ایشده باشیمدان قادا- بالا گئتسین دئیه، داییمن اللری گؤیده یارادانیمیزا یالوارماقدادیر، آنالار یورولمایان بیر موجوددولار اونلار هئچ زامان اوشاقلارا محببت ائتمك دن چكنیب داریخمازلار، اوركلرین سیندیران زامان، بیزی اونوتمازلار و تئز آللاها: «آللاهیم من اوشاغیمی باغیشلادیم، سنده باغیشلا، نه اولار؟» ، دئییرلر! آنامین باخیشلاری دا منه گوج وئریر، ائودن ائشیگه چیخاندا اؤنجه گؤزلرینه باخیرام دئیرم منه باخسا سئوینه سئوینه ائشییه گئدرم، آنام ایسه منیم باخیشمی گؤزله ییر، ائله بیل اودا ، اوغلوم ائودن چیخاندا منه باخسین ایسته ییر. آنا قایغیسی، قورتولماز قایغی دیر، آنام هر زامان منی باش اوجا گؤرمك ایسته ییر، او من گلنده گؤونجله اوغلوم-دور گلیر دئییر، منیم دیلیمی بئله تكجه آنام بیلیر، اونوتمارام، قونشوموز گیل ائولرین ایشله ییر دیلر، دوورلارین چاپیردیلار، ایشچی لیك ائدیردیلر، دئمه آنام یاتماییر، قونشویا گئدیر، ایكی ساعات ال ساخلایین دئییب ایشی یاتیتدیریر، او اوغلوم ایشدن یئنی گلیب دینجه لیر، آماندیر سس سالمایین دئییب ائوه دؤنور، نه یسه من باشقا اوشاقلارا تای بیلمیرم ندن زمان اوچور بئله! آنامین توكلر‌ی ندن بئله آغارماقدادیر بیلمه ییرم، داییمن نامازیمدا تانریدان اونا بركتلی و اوزون عؤمور ایسته ییرم، او اولماسا بیلیرم منده اؤله رم، یاشاسام بئله، اؤلوجه یاشایاجام، آللاهیم عؤمرومو ایسته میرم، آل، آناما وئر ایسته ییرم، آنام یاشاسا محببت یاشایاجاقدیر، محببتین اؤلمه یین گؤرمك ایسته میرم.....
هامی چالیشیر دوز ایش گؤرمك له جنته گئتسین، بیلمه ییرلر جننت آنانین آیاغی آلتیندادیر ...
یازان: حسین واحدی
