سینما – تیاتر عرصه سینین آدلیم هنرمندی : آتش تقی پور
سینما – تیاتر عرصه سینین آدلیم هنرمندی :
آتش تقی پور
یازان: رضا همراز
آذربایجانین سینما - تئاتر عرصه سینین تاریخ بویو آدلیم - آدلیم هنرمند لری اولموشدور. میرزه باقیر حاجی زاده ؛ صمد صباحی ؛ محرم بسیم ؛ محرم زینال زاده ؛ رضا ناجی ؛ محمد علی رشدی ؛ و... اونلارین هر بیریسی دوغرودان – دوغروسو ان گؤونمه لی شخصیت لریمیزدن اولموشلار. همین عرصه نین بو گونکو فعال اشتراکچی لاریندان اولان، بو گونه قدر اونلار فیلم ها بئله سریال لارینین تاماشاچیسی اولدوغوموز، اوستاد آتش تقی پورو دا گؤسترمک.
اورمو-نون مركز مئیدانی
اورمو-نون مركز مئیدانی
|
|
|||
|
|||
بورا اورمو-نون مركز مئیدانیدیر. اورمیه نین مهم مئیدانلاریندان بیری. آذربایجانین اوچ بؤیوك شهیدینین هئیكلی بورادادیر. اورمونون قدیم بازارینین باشلانیشی ایسه بوراداندیر. اورمویا یولو دوشنلرین چوخو بو مئیدانی تانیییرلار. بو مئیدانا یولو دوشن قوناقلار، شهیدلر باكری قارداش لاری ایله شهید امینی نین هئیكل لرینین یانیندا یادیگاری شكیل چكیب آپاریرلار. اورمودا اولان بونون خییاوان مراسیم لرینین چوخو بورادان باشلاییر و یا بورادا سونا چاتیر.
هر حالدا
ایندی، اورمونون نئچه منطقه سینین اوتوبوس
دوراغی (ایستگاهی) ایسه بورادادیر. بورا شهرین لاپ چوخ گئت-گل اولونان یئرلریندن
دیر. بورا آنجاق اورمیه نین مركزی دیر!
بیری كوپن- كوپن سسله ییر!
بیری ایسه شهرینه موسافیر آختاریر!!
بیری كؤهنه بیر ساعات الینده ساخلاییب، ساتیر!!
بیری...
آرواد- اوشاق لار ایسه دوراق لاردا دایانیب لار. اونلار اورادا دوردوق لاری زاماندا امنیت ایله دینجلیك ایسته ییرلر. شهریمیز گؤزل دیر، بوندا سؤز یوخدور، بیر آز دقت ائدیب، زحمت چكیلسه، داها گؤزل اولاجاق دیر!
بورا مركزدیر اورمونون لاپ مهم مئیدان لاریندان...
یازان/شكیل: حسین واحدی
ائلین اونودولماز آشیغی، آشیق درویش
ائلین اونودولماز آشیغی، آشیق درویش
توز باسیب ائشیتمیر صدفلی سازین
گلمیر قولاغیما او خوش آوازین
قاریشدی تورپاغا صؤحبتین سؤزون
یانیرام سنده كی كامالا درویش
اورمیه نین آدلیملاری كیتابیندان رحمتلیك آشیق «درویش»- ین یاشامی نی اوخویوب قورتولاندان سونرا اوره ییمی غم باسیب اوركدن آه چكدیم. ندن بئلنچی بیر اینسانلاریمیز اونودولوبلار؟!! بونا گؤره ماراقلاندیم آشیغین كندینه گئدیب، قبرینی زییارت ائدم. یولداشلاریمین بیریله بو قونویو آرایا قویوب اونون كندینه گئتمه یی قرارا گتیردیك.
قراریمیز جومعه گونونه یدی و زامانین اوچدوغونا گؤره بو گون تئزلیكله گلیب چاتدی، گون اورتادان سونرا «كوردلر» كندینه ساری یوللاندیق، كند اورمیه نین چی چست یولونون 5 كیلومترلییینده یدی،كنده یئتیشیب، اورادا یاشایانلاردان قبیرسانلیغین یولونو سوروشدوق، نئچه دقیقه دن سونرا كنددن آزجا ائشیكده اولان قبیرسانلیغا یئتیشدیق، تورپاقلی بیر یول و سس سیز بیر آخیرت ائولری.. آخیرته قاووشانلارا بیر فاتیحه وئرندن سونرا، ته له سه رك تئز قبیرلری بیر- بیر آختاریب یازیلارینا دیققت ائدیردیك، آما رحمتلیك درویش-ین قبیرینی تاپا بیلمه دیك. اورالاردان كئچن بیر چوباندان آشیغین قبیرینی سوروشدوق و كاشكی سوروشماسایدیق! ، چوبان او كندین یاشایانلاریندان اولاراق آشیغین قبیرینی تانیمیردی!!
نئیله مك دئمه آشیق ائله اؤز كندینده ده قریبییمیش.گؤی ده بو قریبلییه دؤزه بیلمه ییردی و آغلاماق ایسته ییردی.. اومودلریمیزی پوزمایاراق،بیرینین یولدان كئچمه سینی گؤزله ییردیك،او آندا بیر پیكان قبیرسانلیغا ساری گلدی،دئمه تانری یئتیردی! بیزیم یانیمیزا یئتیشه نده اوندان آشیغین قبیرینی سوروشدوق و شوكورلر اولسون سوروجو قبیری تانییرمیش و اونو بیزه گؤسته ره رك اؤزوده بیزیمله قبیرین یانینا گلدی، اللی یاشیندا اولان او معرفتلی بی (یاری جینابلاری) بیزه حورمتله یاناشیب، آشیغا فاتیحه گؤندرندن سونرا آزجا اونون یاشامینی بیزیم اوچون آچیقلادی و سورولاریما جاواب وئردی.
رحمتلیك آشیق درویشین قیساجا یاشامیندان بئله دئمك اولار:
آشیق درویش فرهاد اوغلو 1309 – نجو گونش (شمسی) ایلینده اورمیه نین «كوردلر» كندینده دونیایا گؤز آچمیشدیر. او ده یرلی اوستاد آشیق فرهاد كیمی آذربایجانین سنتی موسیقی سینین آدلیملاریندان ساییلیر. آشیق درویشین گؤزل، ایستی و صمیمی سه سینه گؤره آشیق فرهادین شاگیردی اولموشدور. درویش چالان ساز سه سی جانلارا كئچیب و گؤزل سه سیله اونودولموش اثرلره جان باغیشلاییردی. بو اونودولماز اوستاد 1372 ـ نجی ایلین قویروق دوغان(مورداد) آیینین دوققوزوندا، گؤزلرین دونیایا یوموب،اؤز دوغوم یئری اولان «كوردلر» كندینده تورپاغا تاپشیریلدی. آشیغین تشییع-ی جنازه سینده اینه سالماغا یئر یوخویموش و بو اونون خالق ایچینده نه قدر سئویملی اولدوغونو گؤسته ریردی.
آشیق درویش یاشام بویو (همیشه لیك) آذربایجانین سنتی موسیقی سینی سئورلرین اوره یینده قالاجاقدیر و بو سه س اورمیه اوچون قالارگی بیر سه س اولوبدور. رحمتلیك درویش ایرانین بوتون میللی موسیقی فئستیواللارینا قاتیلب و یوكسك یئرلره ال تاپیب،اؤدول لر قازانیب دیر. او نئچه ایللرده اورمیه رادیو، تلویزیونویلادا ایش بیرلیگی آپاریبدیر. او ده یه رلی اوستاد چوخلو شاگیردلرده موسیقی دونیامیزا تربیه ائدیب دیر، اونلاردان، آشیق اسمعلی (اورمیه – اونون بیرینجی شاگیردی)، آشیق صبور شریفی (اورمیه)، آشیق عبدالله اشرفی (قورد تپه)، آشیق ذكریا ملكی(قولونجو)، آشیق رضا پوینده (سولدوز) و ...آد آپارماق اولار.
آشیق درویش، متین، ویقارلی و عاریف بیر كیشی ایدی، دئمك اولار او خصلت ایله صنعت ده، اصیل و نمونه بیر آشیق و اوزان دیر. رحمتلیك درویش آشیق صنعتینه اؤزونه مخصوص اولان نئچه هاوا یادیگار قویوب. اونلاردان «شكر یازی هاواسی» و «غربتی هاواسی»- نی آد آپارماق اولار. بو هاوالار ایندیده اورمو آشیق لارینین آراسیندا چالینماقدادیر.
سونوندا دئمه لییم بئله نچی اینسانلاریمیزا سایغی گؤسته رمه لییك و اونون شانینده اولان بیر مزارلیق تیكیب هئچ اولماسا آدینا بیر خییاوان یارادیب هئیكلین پاركلارا قویمالییق.
منه یاردیم ائدن، «شكاری» و «یاری» جینابلارینداندا تشككور ائدیرم و اونلارا جان ساغلیغی آرزیلاییرام.
یازیب، حاضیرلایان : حسین واحدی
«چیلله گئجه سی» سنی گؤزله ییریك!
«چیلله گئجه سی» سنی گؤزله ییریك!
آی چیلله چیلله قارداش آتین قمچی‌له قارداش
بیر گلدین دانیشمادیق قلبیم آچیلا قارداش
آذربایجانین ان گؤزل و سئوملی دب لریندن بیری «چیلله گئجه سی»-دیر. چیلله گئجه سی ان قدیم دبلریمیزدن دیر. بؤیوكلو-كیچیكلی بو گئجه نی سئویب، ائلین لاپ بؤیوگو اولانین ائوینه ییغیشیرلار. چیلله گئجه سینده حالوا، میلاق،بادام، باسلیق، جئویز-كیشمیش، قارپیز و... اؤزلرینه مخصوص یئرلری واردیر. كئچمیش ده، ایندیكی ایمكانلارین اولمادیغی اوچون و گئت-گلین چتینلیغینه گؤره، یای مئیوه لرین، خوصوصی ایله قارپیزی، سامانلیقدا و سرین یئرلرده ساخلایاردیلار.
چیلله گونو، «چیلله لیك آلماق» ایسه گؤزل دبلردن دیر. چیلله گئجه‌سی اوغلان ائویندن آداخلی قیزا چیلله‌لیک گؤندریلر، دئمه‌لی چیلله گئجه‌سینه عایید یئمکلر او جمله‌دن: پشمک، قوووت، حالوا، قورو یئمیشلر، نار و ان واجیب اولان چیلله قارپیزینی (عموما بزه‌یه رک)، بیر خونچادا توپلانیب، آخشام باشی قیز ائوینه گؤندریلر. ائولندیکدن سونرا دا بیر نئچه ایل قیز گلینه چیلله‌لیک گئدر، آمما بو دؤنه خونچا اوغلان ائویندن دئییل، قیز ائویندن گؤندریلر. قیزین آتا-آناسینا گؤره بو هدیه‌لر اوغلان ائوی یانیندا قیزلارینین باش اوجالیغی ساییلیر.
كئچمیش لرده بو دب لر تشریفات دان اوزاق اولاراق داها چوخ صمیمت لرله قورولاردی. كورسو باشینا توپلانیب، قدیم ناغیللاریمیز دئییلردی. تاپماجا سؤیله مك، بایاتی دئمك ایسه بو گئجه نین اونودولماز ایشلریندن اولاردی. آمما تأسوفله ایندی او گونلردن فقط بیر قورو آد قالماق دادیر. بعضی لری بؤیوك ائوینه گئدیر، بعضی لری ایسه ائوده اؤز عاییله سینین یانیندا قالماغی خوشلاییر. بیر یئره ییغیشماق داها خوش و سئویملیدیر. قوهوم لار بیر-بیرینی گؤروب، كوسولو اولانلار ایسه باریشیب، بؤیوگ ایسه یوخلانیلیر. تشریفادان اوزاق دوشسك بو قدیم دب خاطیره لی اولوب، كولتوروموزده دیری قالاجاق دیر. ائوده اوتوروب تلویزیون لا مشغول اولوب چیلله گئجه سی كئچیرتمكدن «چیلله گئجه سی» چیخماز. بیر آزجا اوره ییمیزی گئنیش لندیریب، تشریفاتی قیراغا قویساق، ساده یئمك لر ایله ده چیلله گئجه سینی توتا بیله ریك.
گؤزل گونلر بیزی گؤزله ییر. قالیب بیز دونیانی نجور توتاق. چیلله سنی گؤزله ییرم. سنین گلمه گینله ائلیمیزه شنلیك گله جك دیر... تئز گل!
یازان: حسین واحدی
شهریار شعر تانری سی
حاضیرلایان: حسین واحدی
شهریار اورتا تحصیلاتینی بیتیردیكدن سونرا تئهرانا گئدیب، اورادا دار الفنون اوخولوندا درسینه آرد (داوام) وئریب سونرا دوكتورلوق قولوندا یوكسك تحصیل آلماغا باشلاییب. او دوكتورلوغو بیتیرمه ییب، سئوگی آجی سی و باشقا ندن لره گؤره درسی یاریدا بیراخار.
شهریار درسی ترك ائدندن سونرا دؤرد ایله دك خوراسانا گئدیب مشهد و نئیشاپورون سند یازدیرما (ثبت اسناد) ایداره سینده چالیشار. سونرالار شهریار تئرانا قاییدیب 1315-جی گونش ایلینده اكینچیلیك بانك-یندا ایشه باشلاییر. بیر مدت دن سونرا تبریزه داشینیر.
بو اولو (والا مقام) شاعیر عؤمرونون سونلاریندا آلیز (مریض) اولوب تئهراندا خسته خاناسیندا معالجه ا.چ.ن ساخلانیلیر. سونوندا زومار (شهریور) آیینین 27-سینده یاشاما سون نوقطه نی قویوب، تبریزین مقبرة الشعرا-سیندا توپراغا تاپشیریلیر.
شهریارین یارادیجیلیغی
بؤیوك شعر اوستادی شهریاردان فارسجادا یاقلاشیق (تقریبا) 28 مین بئیت و توركجه ده یاقلاشیق 3 مین بئیت شعر یادیگار قالیب. اونون شعرلری چاغداش (معاصر) ایله كئچمیشده اولان شاعیرله رین هامیسین یانیندا یوكسك (برتر) ساییلیب همده رقیب سیز ساخلاییب دیر.
شهریارین شعرلری همیشه خالقین دیلینده اوخونوب، دیللر ازبری اولوب، اونون آدینی دیری ساخلاییب دیر. حضرت علی (ع)-ا اولان شعری كسین لیكله ایماملارا اولان تایسیز شعرلردن بیریدیر و بو عزیز شاعیری ائمه اطهاری سئونلرین یانیندادا عزیز ائدیب دیر. شهریار توركجه ده-ده «حئیدر بابایا سلام» یارادیجیلیغی ایله توركجه یه، یئنی بیر جان وئریب، پهلوی رئژیمینین او ظولوم و ازمك چاغلاریندا توركجه میزی دیری ساخلاییب دیر.
بو قیسا یازیدا بو اولو شاعیری تانیتماق و اونون یارادیجیلیقلاریندان سؤز آچماغا یئر اولمایاجاق و تكجه زومار آیینین 27-سی بو عزیزیمیزین اولوولاما (عزیزلمه) گونو موناسیبت ایله ایسته دیم شهریار-ا اولان بورجوموزو یئرینه یئتیریب، عزیز شاعیریمیزین آدینی دا دیری ساخلایام.
سونوندا شهریاردان بیر گؤزل شعری سیز عزیزلریمه سونورام (تقدیم ائلیرم):
تورکون دیلی
تورکون دیلی تک سئوگیلی ایسته کلی دیل اولماز
اؤزگه دیله قاتسان بو اصیل دیل اصیل اولماز
اؤز شعرینی فارسا – عربه قاتماسا شاعیر
شعری اوخویانلار ، ائشیدنلر کسیل اولماز
فارس شاعری چوخ سؤزلرینی بیزدن آپارمیش
« صابیر » کیمی بیر سفره لی شاعیر پخیل اولماز
تورکون مثلی ، فولکلوری دونیادا تک دیر
خان یورقانی ، کند ایچره مثل دیر ، میتیل اولماز
آذر قوشونو ، قیصر رومی اسیر ائتمیش
کسری سؤزودور بیر بئله تاریخ ناغیل اولماز
پیشمیش کیمی شعرین ده گرک داد دوزو اولسون
کند اهلی بیلرلر کی دوشابسیز خشیل اولماز
سؤزلرده جواهیر کیمی دیر ، اصلی بدلدن
تشخیص وئره ن اولسا بو قدیر زیر – زیبیل اولماز
شاعیر اولابیلمزسن ، آنان دوغماسا شاعیر
مس سن ، آبالام ، هر ساری کؤینک قیزیل اولماز
چوخ قیسسا بوی اولسان اولیسان جن کیمی شئیطان
چوق دا اوزون اولما ، کی اوزوندا عاغیل اولماز
مندن ده نه ظالیم چیخار ، اوغلوم ، نه قیصاص چی
بیر دفعه بونی قان کی ایپکدن قزیل اولماز
آزاد قوی اوغول عشقی طبیعتده بولونسون
داغ – داشدا دوغولموش ده لی جیران حمیل اولماز
انسان اودی دوتسون بو ذلیل خلقین الیندن
الله هی سئوه رسن ، بئله انسان ذلیل اولماز
چوق دا کی سرابین سویی وار یاغ – بالی واردیر
باش عرشه ده چاتدیرسا ، سراب اردبیل اولماز
ملت غمی اولسا ، بو جوجوقلار چؤپه دؤنمه ز
اربابلاریمیزدان دا قارینلار طبیل اولماز
دوز واختا دولار تاختا – طاباق ادویه ایله
اونداکی ننه م سانجیلانار زنجفیل اولماز
بو « شهریار » ین طبعی کیمی چیممه لی چشمه
کوثر اولا بیلسه دئمیرم ، سلسبیل اولماز
