قولو ائو ایله اداره‌ده/حیکایه‌جیک
قولو ائو ایله اداره‌ده
یازان: حسین واحدی
ساعات سحرچاغی یئددی‌نی گؤستریردی، قولو یوخویا قالمیشدی، کؤرپه اوشاغی یوخودان اویانیب، اینقه-اینقه ائتمه‌یه باشلادی. بو سس‌له قولودا یوخودان دوروب ال-اوزون یومادان، تله‌سیک گئینییردی. قادینی، تئز چای-چؤرک حاضیرلاییب، قولو ایسه سوفرا باشیندا اوتوردو. چؤره‌ک بوغازیندان آشاغی ائنمه‌میش دئدی:
"آی آرواد، یئنه برک- برک تاپیشیریرام ها، سویو آز آچین، سوبانین خورتون لاپ آزا قویون، هله باجارسان سؤندور، گئجه یاندیرارسان، پرده‌لری قیراغا چک ائوه گونش دوشسون، چیراق‌لاریدا، قارانلیق دوشمه‌یینجه یاندیرما و...!
آز قالیردی بوغولا، آما تاپیشیریقلاریندان ال چکمیردی. یئمکدن قورتولوب ایداره‌یه ساری یوللا دوشدو.
ساعات اون‌ایکی‌نی گؤسته‌ریردی، قولو ایداره‌ده لم وئریب اوتورموشدو، ایش یئرینه اینترنتده گزیردی، گونشین ایشیغی اوتاغیندان دولوب داشیردی، چیراق‌لار ایسه اوغلان تویوندایدیلار، سوبا آلوو ایچینده قالمیشدی.
قولو، ماسا آرخاسیندان آیریب، پنجره قاباغینا گئدیب، سیقار آلیشدیردی.
یئمه‌لی فهله/ حیکایه
ائل حیکایه‌لریندن
یئمه‌لی فهله
حاضیرلایان:حسین واحدی
مشه قولو سحر چاغی ساعات 6:45 دقیقه‌ده اوغلو سولئیمانی یوخودان اویادیب دئدی:
ـ بالا بسدی آخی به! گون چیخدی سن اویانمادین! اده مه‌یه دئمه‌میشدیم تئزدن دور گئت فهله‌مئیدانیندان بیرینی گتیر بو حیه‌طین دووارین اوجالداق!
ـ دده! ... دده!
ـ نه‌دی؟ اؤلوسن دوراسان؟.... جان چکیسن؟ ... بسدی دور گؤروم...
ـ دئییرم دده‌سن هئچ ساعاتا باخمیسان؟ ... آخی ایندی‌ده فهله گلر مئیدانا؟
ـ اولان [اوغلان] دور جهنم اول گؤروم... سنه باخما خاخ [خالق] صوب شاواخدان گئدیر ایش دالیجا... آغایا باخ! دئییر بلکه هامی بونا تای بئیاردی! گون اورتایاجان یاتیر!
سولئیمان ایشینی سئچیب تله‌سیک آیاغا قالخیب ال-اوزونو یومادان گئیینیب ائودن چیخدی. مشه قولو ایسه حیه‌طده‌کی کرپیج‌لری دووار ایشله‌مه‌یه حاضیرلاماغا گئتدی. بیر ساعات کئچمه‌میش سولئیمان یانیجا بیر 45-50 یاشلی کیشینی گتیررک ایچه‌ری گیردی.
قولو و بیناب کابابی
قولو و بیناب کابابی
یازار: حسین واحدی
قولو شرکت ده، ایش اوتاغیندا اوتوروب، ناهار واختینی گؤزله‌ییردی. بوگون ایداره‌لرینه ایش ایداره‌سینین باش مودورو گله‌جک ایدی.
آشچى‌خانادان کاباب اییی‌سی قولونو هوشدن آپاریردی. چکمه‌جه‌دن صوبح اؤزو ایله گتیردیگی کئیکی چیخاریب، گؤزلرینین قاباغینا توتوب دویونجا باخیب، قوخولاییب بیرداها چکمه‌جه‌یه قویدو، کابابا گؤره، داها چوخ آجیخماق ایسته‌دی.
ساعات 13:30- دا، ایش‌یولداشی ایله بیرگه آشچی‌خانایا گئدیب ماسا باشیندا اوتوروب، کابابین گلمه‌سینی گؤزله‌دیلر. یانینداکی ایش‌یولداشینا دئدی:
ـ آی یولداش بوگون بؤیوک مودورلردن گلیب، اونون کؤلگه‌سینده ائله‌بیل بیزده دویونجا کاباب یئیه‌جه‌ییک...
یولداشی ایسه دوداقلارین تعجبلو بوزوب دئدی:
ـ بس بئله مشه قولو... چوخ شوکور آللاها... چوخ شوکور...
بیرآزدان، آشچی‌باشی، بیرآز دوگو، یانیدا ایسه لیمون ایله قئیمه گتیریب قولو گیله وئردی. قولو هوروت- هوروت آشچی‌یا باخیب، سونرا دئدی:
ـ محمد‌علی! بیناب کابابلارینی کیم یئیه‌جک بس؟!
آشچی ایسه، "مشه قولو بوگون ایش ایداره‌سینین باش مودورو شیرکت‌دن گؤروش ائتمه‌یه گلیب، شیرکتیمیزین کؤلگه‌سینده کابابلاری دا او یئیه جک" دئییب، قاهقها ایله اوجاق باشینا دؤندو.
چوخ بیلمیش قولو
چوخ بیلمیش
قولو
اؤزونو چوخ بیلیجی بیر اینسان بیلیردی و جمع ایچینده هانسی قونودان سؤز آچیلسایدی، یئردن – گؤیدن سؤز ییغیب اؤزونو بیلگیلی بیریسی گؤسته رردی، قوهوملار و تانیشلار گولونج اوزوندن آدینی « چوخ بیلمیش قولو» دئییردیلر!
گئییمیده چوخ ماراقلییدی، یایین لاپ ایستی گونلرینده ده، كوتونو چیخارتمازییدی و بو ایشله اؤزونو كیلاسلی و بیلیجی گؤسترمك ایسته ییردی!!
قولونون دیشلریده اؤز یئرینده دققت ائلمه لییدیلر، اونون دیشلری ایللرییدی دیش فیرچاسی (مسواك) گؤرمه میشدیلر و لاپ موزه یه قویمالییدیلار و حئسابلاسایدیلار لاپ بئله گینئس كیتابیندا یازیمالییدی! آخی بیری یوخویدو دئیه: آرواد – اوشاغییین گوناهی نمنه دی سنین او پاسلی دیشلرییین تحمل ائدیلر؟!
چوخ دانیشماغی آروادیدا دیغلاتمیشدی و قولو چوخ دانیشدیغی زامان، آرواد «قیریق رادیو قورتار» دئیه ردی! گونلرین بیرینده، بحث ائلیینده، آروادا قاییدیب «هئچ سن بیلیرسن من گونده نئچه درگی (مجله)، گونده لیك (روزنامه)، ... اوخورام؟» دئدی و آرواد ایسه « آخی قیریق رادیو نییه بیز اونلاری گؤرموروك، هاردا گیزله دیبسن؟» جاواب وئردی!
قولو : «آرواد چوخ دانیشما !، اونلار دكه لرین قیراغیندادی، من گونده ایداره دن قاییداندا، یاریم ساعات دكه لرین قاباغیندا یئریمی سالیرام» دئدی!!
ار - آروادین داعواسی، نه دئیرلر؟ بلی، عینی یازین هاواسی! قولو كیشی بیر گون ایشدن، ائوه قاییداندا، اوره یی آیران ایسته ییر و یول اوستونده بیر باققال توكانیندان دؤرد كیلو آیران آلیر.
ایندینینده آیرانلاری چوخ ایشمه لیدیرلر! آیراندان سونرا هر نه یین دادین تاپماق اولار!!
توكانچی دئیر: آغا دببه وارینیزدی؟ قولو : «ده دم دببه نی نئیلیرسن، من آیرانی بؤركومده ائله آپارارام بیر دامجی دا یئره تؤكولمز» دئدی!!
كیشی آیرانی موشامبایا تؤكنده اوره یینده « اینشاللاه تؤكولر اوستو – باشییان، اوندا بللی اولار نجور آپارارسان؟» دئییب، آیرانی قولویا وئردی!
قولو گونده كی كیمین یولو اوستونده اولان دكه دن بیلگی (معلومات) ییغماغا گئدر! آیرانیدا اوینادا – اوینادا بو الیندن او بیری الینه وئره – وئره دكه چینین یئره سردیغی نشریه لرین باشی اوستونده دورار.
ائله بیل بوگون فرقلی گوندور و بیر آز چوخ بیلگی دالیسیجادیر و درگی لری و گونده لیك لری واراقلاییردی، اورادان قاچا بیر اوغلان اوشاغینین اویونجاغی (اسباب بازی سی) آیرانین موشامباسینی ایله شیب، ییرتار، قولو اوغلانا دؤنوب باخاندا، آیران نشریه لرین چوخونون اوستونه سپیلیب ایسلادار، دكه چینین هارایی گؤیه گئدر و اوغلان اوشاغیدا آرادان یوخ اولار!
ایندی قولونون یاخاسی اوجا بویلو و قوللو – بویونلو دكه چینین الینده قالیب و گؤزلویوده (گؤزلوك =عینك) یئره دوشوب آیاقلاری آلتیندا ازیلر!
دكه چی هاوار چكیب دئیر: آخماق كیشی! سنین 500 تومنین یوخدو گونده لیییی آلیب ائوه آپاریب، آرخایینچیلیقلا اوخویاسان؟! قورخوسوندان ال – آیاغی تیتره ین قولو : « آغا گوناه او قاچان اوغلاندایدی، منی باغیشلا، هامیسینین پولون وئره جه یم» دئدی!!
دكه چی قولونو دكه نین ایچینه سالیب، آیرانلی نشریه لری آییریب، قییمتلرین چیخاردیب، قولونو ائشییه چكیب: « آخماق كیشی 10 مین تومن ائله دی، تئز پولو وئر و یوخ اول!!» دئدی.
چوخ بیلمیش قولو! هر جیبدن بیر آز چیخاردیب جریمه نی وئرر و دكه چی : « ایندی جانین راحات اولدو؟ جریمه وئردییین نشریه لر سنین دیر، گؤتور آپار ائوده اوخو!» دئییب، ایشینه گئتدی.
قولودا تؤوبه ائدیب اللری، آیاقلاریندان اوزون یولونا دوشدو، یولدا گئده – گئده، اؤز – اؤزونه : «اوجور اولار ها، 400 – 500 تومنی هر گون وئریب، گوندلییی آلیب ائوه آپاریب راحاتجا اوخوسایدید، بیر یئره ییغیشیب 10 مین تومن اولمازییدی» دئییردی!!
دئییرم نه اولار دكه لر قاباغیندا صف چكیب نشریه لره فقط باخانلارین!! هامیسینین الینده آیران اولاردی!!
یازان : حسین واحدی
چوخ بیلمیش قولو!
چوخ بیلمیش قولو!
اؤزونو چوخ بیلیجی بیر اینسان بیلیردی و جمع ایچینده هانسی قونودان سؤز آچیلسایدی، یئردن – گؤیدن سؤز ییغیب اؤزونو بیلگیلی بیریسی گؤسته رردی، قوهوملار و تانیشلار گولونج اوزوندن آدینی « چوخ بیلمیش قولو» دئییردیلر!
گئییمیده چوخ ماراقلییدی، یایین لاپ ایستی گونلرینده ده، كوتونو چیخارتمازییدی و بو ایشله اؤزونو كیلاسلی و بیلیجی گؤسترمك ایسته ییردی!!
قولونون دیشلریده اؤز یئرینده دیققت ائلمه لییدیلر، اونون دیشلری ایللرییدی دیش فیرچاسی (مسواك) گؤرمه میشدیلر و لاپ موزه یه قویمالییدیلار و حئسابلاسایدیلار لاپ بئله گینئس كیتابیندا یازیمالییدی! آخی بیری یوخویدو دئیه: آرواد – اوشاغییین گوناهی نمنه دی سنین او پاسلی دیشلرییین تحمل ائدیلر؟!
چوخ دانیشماغی آروادیدا دیغلاتمیشدی و قولو چوخ دانیشدیغی زامان، آرواد «قیریق رادیو قورتار» دئیه ردی! گونلرین بیرینده، بحث ائلیینده، آروادا قاییدیب «هئچ سن بیلیرسن من گونده نئچه درگی (مجله)، گونده لیك (روزنامه)، ... اوخورام؟» دئدی و آرواد ایسه « آخی قیریق رادیو نییه بیز اونلاری گؤرموروك، هاردا گیزله دیبسن؟» جاواب وئردی!
قولو : «آرواد چوخ دانیشما !، اونلار دكه لرین قیراغیندادی، من گونده ایداره دن قاییداندا، یاریم ساعات دكه لرین قاباغیندا یئریمی سالیرام» دئدی!!
ار - آروادین داعواسی، نه دئیرلر؟ بلی، عینی یازین هاواسی! قولو كیشی بیر گون ایشدن، ائوه قاییداندا، اوره یی آیران ایسته ییر و یول اوستونده بیر باققال توكانیندان دؤرد كیلو آیران آلیر.
ایندینینده آیرانلاری چوخ ایشمه لیدیرلر! آیراندان سونرا هر نه یین دادین تاپماق اولار!!
توكانچی دئیر: آغا دببه وارینیزدی؟ قولو : «ده دم دببه نی نئیلیرسن، من آیرانی بؤركومده ائله آپارارام بیر دامجی دا یئره تؤكولمز» دئدی!!
كیشی آیرانی موشامبایا تؤكنده اوره یینده « اینشاللاه تؤكولر اوستو – باشییان، اوندا بللی اولار نجور آپارارسان؟» دئییب، آیرانی قولویا وئردی!
قولو گونده كی كیمین یولو اوستونده اولان دكه دن بیلگی (معلومات) ییغماغا گئدر! آیرانیدا اوینادا – اوینادا بو الیندن او بیری الینه وئره – وئره دكه چینین یئره سردیغی نشریه لرین باشی اوستونده دورار.
ائله بیل بوگون فرقلی گوندور و بیر آز چوخ بیلگی دالیسیجادیر و درگی لری و گونده لیك لری واراقلاییردی، اورادان قاچا بیر اوغلان اوشاغینین اویونجاغی (اسباب بازی سی) آیرانین موشامباسینی ایله شیب، ییرتار، قولو اوغلانا دؤنوب باخاندا، آیران نشریه لرین چوخونون اوستونه سپیلیب ایسلادار، دكه چینین هارایی گؤیه گئدر و اوغلان اوشاغیدا آرادان یوخ اولار!
ایندی قولونون یاخاسی اوجا بویلو و قوللو – بویونلو دكه چینین الینده قالیب و گؤزلویوده (گؤزلوك =عینك) یئره دوشوب آیاقلاری آلتیندا ازیلر!
دكه چی هاوار چكیب دئیر: آخماق كیشی! سنین 500 تومنین یوخدو گونده لیییی آلیب ائوه آپاریب، آرخایینچیلیقلا اوخویاسان؟! قورخوسوندان ال – آیاغی تیتره ین قولو : « آغا گوناه او قاچان اوغلاندایدی، منی باغیشلا، هامیسینین پولون وئره جه یم» دئدی!!
دكه چی قولونو دكه نین ایچینه سالیب، آیرانلی نشریه لری آییریب، قییمتلرین چیخاردیب، قولونو ائشییه چكیب: « آخماق كیشی 10 مین تومن ائله دی، تئز پولو وئر و یوخ اول!!» دئدی.
چوخ بیلمیش قولو! هر جیبدن بیر آز چیخاردیب جریمه نی وئرر و دكه چی : « ایندی جانین راحات اولدو؟ جریمه وئردییین نشریه لر سنین دیر، گؤتور آپار ائوده اوخو!» دئییب، ایشینه گئتدی.
قولودا تؤوبه ائدیب اللری، آیاقلاریندان اوزون یولونا دوشدو، یولدا گئده – گئده، اؤز – اؤزونه : «اوجور اولار ها، 400 – 500 تومنی هر گون وئریب، گوندلییی آلیب ائوه آپاریب راحاتجا اوخوسایدید، بیر یئره ییغیشیب 10 مین تومن اولمازییدی» دئییردی!!
دئییرم نه اولار دكه لر قاباغیندا صف چكیب نشریه لره فقط باخانلارین!! هامیسینین الینده آیران اولاردی!!
یازان : حسین واحدی
