اورمیهده بیرپارا یئرلی و قدیمی آدلار
اورمیهده بیرپارا یئرلی ایله اسکی آدلار
توپلایان: حسین واحدی
اورمیه، باتی آذربایجان‌نین مرکزی اولاراق، تاریخی و توریستی بیر شهر ساییلیر. بونا گؤره بو شه‌هه‌رین اسکی (قدیمی) یئرلی آدلارینین آراشدیرماسی هر بیر وطنداشا و اؤزللیک له اورمیه‌لیلره ماراقلی اولاجاق دیر. بونونلا یاناشی بو قدیمی آدلاردا بیر عؤمور یاشاییب گله‌جک نسیللر ده کئچمیش تاریخیمیزدن خبرلی اولاجاق دیر. یئری وار بو گؤزل دوغا ایله باغداش قوران شهرین یئنی محله لر ایله خیاوانلاریندا دا بو آدلاردا فایدا آپاریب آنا دیلیمیزی قورویاق و آدلیم اینسانلاریمیزین دا آدلارین دیری ساخلایاق.
بو قیسا یازی دا چالیشیمیشام، بیرپارا آدلاری بیر یئره توپلاییب بو شهرین وطنداشلیق گؤره‌وینی یئرینه یئتیرم. اومود ائدیرم بو یازی آراشدیرماچی دیلداشلاریمی دا داها بوتون و داها یوخاری آراشدیرمالار اوچون ماراقلاندیرسین.
شکیل: تسنیم
اورمیه ده بیر پارا یئرلی آدلار:
1. ایندیکی آدی (تورپاق قالا)، اسکی آدی [توپراق قالا]، ائل آراسیندا ایشله‌نن آد "تورپاق قالا"، یئری {ابوذر مئیدانی}
2. ایندیکی آدی (ابوذر خیاوانی‌نین بیر بؤلومو)، اسکی آدی [موتور باشی]، ائل آراسیندا ایشله‌نن آد "موتور باشی"، یئری {ابوذر خیاوانی}
3. ایندیکی آدی (حرّ خیاوانی)، اسکی آدی [دووار باشی]، ائل آراسیندا ایشله‌نن آد "ایکیسی‌ده"، یئری {ابوذر خیاوانی}
4. ایندیکی آدی (حاجی‌پیر‌لی)، اسکی آدی [حاجی‌پیر‌لی]، ائل آراسیندا ایشله‌نن آد " حاجی‌پیر‌لی "، یئری {کمر یولو}
5. ایندیکی آدی (قره حسنلی)، اسکی آدی [قره حسنلی]، ائل آراسیندا ایشله‌نن آد "قره حسنلی"، یئری {کمریولو}
6. ایندیکی آدی (علامه مجلسی)، اسکی آدی [قره‌لر]، ائل آراسیندا ایشله‌نن آد "قره‌لر"، یئری {کمریولو}
7. ایندیکی آدی (ولیعصر خیاوانی‌نین بیر بؤلومو)، اسکی آدی [شیرباشی]، ائل آراسیندا ایشله‌نن آد "شیرباشی"، یئری {ولیعصر}
8. ایندیکی آدی (دییه‌لر)، اسکی آدی [دییه‌لر]، ائل آراسیندا ایشله‌نن آد "دییه‌لر"، یئری {کمریولو}
9. ایندیکی آدی (یئددی ده‌ییرمان)، اسکی آدی [یئددی ده‌ییرمان]، ائل آراسیندا ایشله‌نن آد "یئددی ده‌ییرمان"، یئری {مدنی خیاوانی}
10. ایندیکی آدی (قوشا قه‌فه‌لر)، اسکی آدی [قوشا قه‌فه‌لر]، ائل آراسیندا ایشله‌نن آد "قوشا قه‌فه‌لر"، یئری { توپراق قالا دان آزجا اوسته}
غربی آذربایجان ؛ اوزل لیک له اورمو فولکلور چولاریندان / رضا همراز
غربی آذربایجان خصوصی ایله اورمودا دا تاریخ بویو ائله فولکولوروموزون توپلاییب ، آراییب ، داراماسینا گوزل آتدیم لار آتیلیب و آتیلماقدادیر . بو آرا بیر سیرا ائل وورغونلاری آیاق قاباغا قویوب هله سینه لرده یئرسالان شعرلری ، متل لری ، دئییم لری ، دویوم لاری و نه بیلیم نه لری توپلاماق هوسینه دوشوب ، بو اوزون یولدا دیرلی ایش لر گورموشلر کی ، اونلارین بیر سیراسیندان خبرلی اولساقدا ، بیر چوخ مقیاسیندان هله ده کی هله دی مع الاسف خبریمیز یوخدور !
البته کئچمیش شاه دونمینده بئلنچی بیر قونولارا توخونماق بیر او قدر ده ساده اولا بیلمز دی . اونا گوره ده یازیچی لار گاهدان کوروردون کیتابلارینین بیر بوجاغیندا فولکولوروموزا دا یئر آچیردی لار کی ، اونون عواقبیندن بیزیم خبریمیز یوخ دی !! من بو یازیمدا چالیشمیشام ذهنیمده اولان غربی آذربایجانا عاید اولان شهرلرینده هابئله کندلرینده کی فولکولورچولاری تانیدام . آنجاق بیلیرم کی بو ساحه ده قایناغین آز اولماسی بیر طرفدن ؛ منیمده علمی بضاعتیمین آزلیغی باشقا طرفدن بو ایشیمی آخساداجاق . آما امینم فولکولوروموزلا ماراقلانانلار بو ایشین آردین توتماقلا ، اونون گئنیشلنمه سینه منه یاردیم گوستره جک لر .
پروفسور دمیر گده‌به‌یلی ایله دانیشیق
پروفسور دمیر گده‌به‌یلی ایله دانیشیق
دانیشیق آپاران: سعید عباسی
حاضیرلایان: حسین واحدی
آذربایجان جمهوریت‌ینین آدلیم شاعیر ایله یازیچی‌سی، پروفسور دمیر گده‌به‌یلی(Dəmir Gədəbəyli)، اورمیه‌نین قوناق‌سئور خالقینین قوناغیدیرلار. بو، قانی‌ایستی، صمیمی و آلچاق کؤنول شخصیته صاحب اولان شاعر، "اورمیا آنلاین"ین مصاحبه اوچون، چاغیریشینی قبول ائتدی. سیماسیندان مهربانلیق، دوشونجه‌لریندن ایسه، دونیا دولو شعرلر له یارانیش گؤزلللیک‌لری دالغالانیر.
اورمیا آنلاین دا، صمیمی بیر اورتام دا (محیط/فضا)، قیساجا شعر ایله ادبیات‌دان دانیشماق اوچون، بو سئویملی قوناغین قوللوغونا چاتیریق. اوستادین ایش مشغولیتی چوخ اولسادا قانی ایستیلیک له بیزیم سؤز-صؤحبتیمیزه قولاق آسیب، اؤز آنا دیلیمیزله دانیشیر.
اوستاد ایلک اؤنجه، بیزدن ایسته‌ییر، بو قیسا دانیشیق هم فارسجا، همده تورکجه، سایت‌دان یاییلسین. بیزده بو ده‌یرلی اوستاددان واخت مسئله‌سی اولسادا "اورمیا آنلاین"ین دعوتینی قبول ائدیب، واختینی بیزه وئردیگی اوچون تشککور ائدیریک.
- اوستاد لطفاً اوولده اؤزونوزو تانیتدیرین، سونرا بویورون شعر دئمه‌یی نه‌زاماندان باشلاییبسینیز؟
من دمیر گده‌به‌یلی، 1939 دا آذربایجان دا آنادان اولوب، ادبیات ایله فلسفه معلمی‌یم.
منیم شعرلریم اورتا مکتبی بیتیردیکدن سونرا قزئت‌لرده یاییلیردی. ایندی‌یه کیمی 50 کتاب چاپا یئتیرمیشم. هر کیتابیمین شعرلری اوبیری‌لر ایله تام فرقلی دیر. بونلارلا بیرلیکده 570 شعریمدن ماهنی بسته‌له‌نیب. بو ماهنی‌لاردان آذربایجانین تانینمیش مغنی‌لرینین بیر چوخو، "رشید بئهبودوو" کیمی صنعتکارا تای، اونلاردان فایدالانیبلار.
-
محمد صبحدل: ادبیات داستانی حافظه تاریخی مردم است
محمد صبحدل: ادبیات داستانی حافظه تاریخی مردم است
گفتگو: حسین واحدی
فضای ادبیات داستانی شهر اورمیه رفته رفته رو بهبودی و پیشرفت می‌گذارد. برپایی جلسات منظم انجمن‌های داستان در حوزه هنری و ارشاد اسلامی (انجمن تحکیه) و نیز برگزاری اولین دوره‌ی جایزه‌ادبی اورمیه نمونه‌ی آشکار این پیشرفت‌هاست. در راستای همین فعالیت‌ها به سراغ یکی از برگزارکنندگان جلسات انجمن تحکیه رفتیم تا شما خوانندگان عزیز را بیشتر با این فضا و فعالیت‌ها آشنا سازیم.
در سال 1356 دریك خانواده‌ی از نظر اجتماعی متوسط و با پیش زمینه های پررنگ مذهبی در اورمیه متولد شد. دوره ی كودكی‌اش در سالهای جنگ و فضای پس از انقلاب و تحت تأثیر همین فضا شكل گرفت. حصیلات دانشگاهی‌اش را در رشته‌ی برق قدرت در شهرستان بیرجند ادامه داد. بعد از دانشگاه نیز در اورمیه و درحوزه‌ی ادبیات داستانی و شعر و نقد ادبی فعال میکند.
چند وقتیست انجمن ادبی‌ای با عنوان "تحکیه" راه اندازی شده است. از این انجمن توضیحاتی بگویید؟
انجمن ادبی تحكیه تنها موسسه‌ی تخصصی ادبیات داستانی در استان است و توسط خانم فاطمه میر حسن پور و خانم حكیمه رسولی ثبت و با صدور پروانه فعالیت از اداره‌ی ارشاد راه اندازی شد. اصل فعالیت بر ادبیات داستانی متمركز است و فكر می كنم كه در این مدت كمِ یك سال و اندی، قدمهای مثبتی در زمینه ی ادبیات داستانی علی الخصوص ادبیات داستانی تركی آذربایجانی برداشته است. جلسات منظم هفتگی و برگزاری منظم عصر قصه با عنوان "تحكیه آخشامی" از فعالیتهای مهم این موسسه است. البته گلایه‌ای از اداره‌ی كل ارشاد هم هست كه در این مدت علی‌رغم اینكه از انجمن‌های موازی در حوزه ی شعر و .. حمایت و مساعدت‌هایی شده است، انجمن تحكیه صرفا با حمایت اعضا قادر به بقا بوده است. یعنی یك چنین جایگاهی دارد ادبیات داستانی در این استان. اگر كارمندی منش هنری عضوی را نپسندید و یا یك مسئله را شخصی كرد به راحتی می‌تواند در فعالیتهای یك جمع اخلال ایجاد كند یعنی این امر مقررات خاصی ندارد. به هر حال به جرأت می توان گفت كه اداره كل استان در یك ونیم سال اخیر در حوزه‌ی ادبیات داستانی برنامه‌ی كاری نداشته و اگر هم موردی بوده باشد، موسسه‌ی تحكیه به عنوان تنها موسسه‌ی فعال در این حوزه كاملا از آن بی‌خبر بوده است.
طبیعت سیرداغی اورمیه و قبرستانی تاریخی
طبیعت سیرداغی اورمیه و قبرستانی تاریخی
کلینیک طبیعت درمانی و معدن اکسیژن ناب
گزارش و تصاویر: حسین واحدی
وقتی از بلوار رودکی از شهر خارج شده، به طبیعت می‌رویم، اولین منظره‌ای که به چشم می‌خورد، کوههای سیر داغی و روستای سرسبز حیدرلی می‌باشد. مسیری سرسبز و خوش آب‌و‌هوا که امروزه با پیشرفت شهرسازی، اولین همسایه‌ی طبیعت شهر اورمیه در این مسیر شده است. این منطقه با زیبایی‌ها و اسرار بی‌نظیری پر است.
هنگامی که به طرف روستای حیدرلی نگاه میکنی گویی آدمی را بسوی خود فرا می‌خواند. روستایی در دل سلسله کوههای زیبا و طبیعتی بکر و دنج. ناخودآگاه انسان به طرف روستا کشید می‌شود. روستایی که امروز و فرداست، جزویی از شهر اورمیه شود.
ناگفتنی نماند که برخی از مردم وقتی فرصتی مناسب بدست می‌آورند به این منطقه می‌آیند تا هم بادبادک‌هایی به فراز آسمان بفرستند و سرگرم شده، و هم در دل طبیعت نفسی تازه کرده و از هیاهوی شهر رها شوند. در این میان از گیاهان دارویی نیز غافل نمی‌شوند، که شاید مانندشان در اکثر نقاط کشور یافت نشود. گیاهانی مانند کهلیک اوتو، اوشقون، یارپیز، قانقال، یئلمیک، قاز آیاغی، گنده‌له، دوه دابانی و... .
اورمونون اؤنجول و بوگونکو اوشاق ادبیاتی حاقدا چالیشانلاریندان
گیریش:
آذربایجانین باتی بولگه سی یا همان اورمیه شهری اسگی بیر تاریخ و ادبیاتا آرخالاناراق بو گونده اوز والیقین توپلوموموزدا گوسترمکده دیر . بو گوزل شهرده ائله ان قدیم دوورلردن آنا دیلینه ماراق گوسترن آز اولمامیش ؛ یئرلی یئرینده بو ماراقلارین سوزده یوخ ؛ بلکه عملده گوستره بیلمیشلر . اوشاق ادبیاتیمیزا گوز گزدیردیکده دوشوندوم کی اورمونو دا پایی اوشاق ادبیاتیمیزدا گوزه گلیم دیر . بو مسئله سبب اولدو بو کیچیک یازی نین ترتیب وئره بیلم . او.مورام اورک لرینیزجه اولاجاق .
میرزه جبار خان باغچه بان :
معارف حاقیندا گوتوردویو قدم لر و آتدیم لارین هله ده سسی کار قولاقلاردا دا جینگیلده مکده دیر . دونیا شهرتلی معارف پرور رحمتلی میرزه جبار خان باغچه بان نین اصل – کوکو اورمولو اولسادا ؛ آتاسینین آرازین او تایینا بیر تیکه چورک آردیجا گئتمه سی سبب اولموشدور کی ؛ جبار ایراوان شهرینده آنادان اولسون . میرزه جبار خان نئچه جهت لی بیریسی ایدی . او ؛ بیرینجی دونه اولاراق لال لار – کارلار اوچون مکتب قویموشدور .؛ درگی چیخارتمیشدیر ؛ الفبا ساحه سینده ایشله میشدیر ؛ شعر دئمیشدیر ؛ مقاله یازمیشدیر و نه بیلیم نه دیرلی ایش لر گوره بیلمیشدیر . اونون اوشاق ادبیاتی ساحه سینده کی ایشلری هئچ ده اونودولان دئییل دیر . بیرگه بو بویوک عالیمین اوشاقلارا عاید بیر شعرینه سیزی قوناق ائتمک ایستردیم :
گوللر باغی - اورمیه Güllər bağı - Urmiyə
یازی ایله شکیللر: حسین واحدی şəkillər: Hüseyn Vahidi |
 |
| اورمیه شهرینین بلدیه‌سی‌نین زحمتلری نتیجه‌سینده، آلاشیق [الوان] چیچکلر له بزنمیش “گوللر باغی” بو گونللر اورمیه‌لیلرین دینجلیک باغی اولوبدور. بو پارک اورمونون “شهرچایی”نین قیراغیندا بینا اولوبدور. پارک دا گزنده گؤزل قوخو وئرن گوللرین ایی سی هر کسی مست ائدیری. بو پارک ایمام علی بولواریندا، اورمونون تانینمیش “بند” گزملی یئرینین یولو اوستونده دیر. اورمونون بؤیوک پارکلاریندان بیری اولان بو بؤیوک پارک، شهر چایی‌نین ساحیلینده، “ائللر باغی” و “الغدیر” پارکلارینین سیراسیندا گلیبدیر. بو اوچ پارک “ساعات” پارکی ایله بیرگه اورمیه نین آدلیم پارکلاریندان ساییلیر. اورمویا بایرام دا و یای دا قوناق گلنلر یوزده یوز بو پارکلارا گئتمک له خاطیره لی گونللر کئچیرجکلر.
|
تایم لپس از شهر زیبای اورمیه
نفرات برتر «نخستین جایزه ادبی اورمیه» معرفی شدند
منبع: arturmia.ir
تصاویر اختتامیه نخستین جشنواره ادبی اورمیه
1. مجتبی اسمعیل زاده
2. مریم علیپور
3. حسین واحدی - داستان کوتاه "دووارلار مه‌لر کن"
4. هادی خشایی
5. مهسا مهدیلو
